Wie vaak stress voelt, staat al met één been in het graf, zo hebben we geleerd. Fout. Stress kan juist positief uitpakken. We zouden ons hierdoor bijvoorbeeld socialer gedragen.
Stress maakt ons vriendelijker en behulpzamer. Dat menen Bernadette von Dawans en haar collega’s van de Universiteit van Freiburg in 2012 te hebben ontdekt. Voordat ze hun proefpersonen op sociaal gedrag testten, onderwierpen ze de helft van de groep aan een zenuwslopend en stressvol kwartier: de Trier Social Stress Test (TSST).
Zelfs de meest zelfverzekerde mensen gaan op deze test hard onderuit. Het begint met de entree in een klein kamertje. Daar wacht de proefpersoon een niet bepaald warm welkomstcomité: drie beoordelaars met een uiterst onverschillige blik en een videocamera. Het slachtoffer heeft dan vijf minuten om een presentatie op papier voor te bereiden onder de onverschillige blik van de beoordelaars. De volgende vijf minuten zijn gereserveerd voor de daadwerkelijke presentatie, maar plots mag de proefpersoon zijn spiekbriefje niet gebruiken. Daarna volgt een rekentaak: vijf minuten lang het getal 13 aftrekken vanaf 1022. Wanneer een antwoord verkeerd is, moet de proefpersoon van vooraf aan beginnen.
Het belangrijkste experiment volgde in het onderzoek van Von Dawans direct na de stresstest: nu moesten de proefpersonen deelnemen aan psychologische geldspellen. Spellen die toetsen op vertrouwen, bescherming van zwakkere spelers en de wil om bezit te delen. En inderdaad: vergeleken bij mensen die werden getrakteerd op een stressloos kwartier, bleken de gestreste proefpersonen zich in al deze spellen socialer op te stellen. Hier is nog geen goede verklaring voor, maar één theorie luidt dat wij onder stressvolle omstandigheden hulp of troost bij anderen zoeken door ons socialer op te stellen.
Vier andere redenen waarom stress zo slecht nog niet is, vind je in KIJK 11/2015. Dit nummer ligt in de winkel vanaf 22 oktober tot en met 18 november.
Hieronder een Engelse cartoon over stress in de prehistorie en nu:
Meer informatie:
Tekst: Ronald Veldhuizen
Beeld: iStock/Getty Images