Windmolenparken op zee lijken ideaal om duurzame energie op te wekken. Je hebt alle ruimte, geen gedoe met buren die zo’n molen niet zien zitten en bovendien waait het op zee lekker hard. Totdat jouw park in de schaduw staat van een ander windmolenpark. De schaduw?!
Vlakbij ons kleine kikkerlandje ligt een gigantische voorraad energie, die ons zomaar aan komt waaien. Boven de Noordzee is namelijk vrijwel altijd wind. En de schattingen lopen uiteen, maar de Noordzeewind zou weleens evenveel energie kunnen leveren als de olie uit de Perzische Golf.
Dat klinkt veelbelovend. En dus wil iedereen die rond de Noordzee woont daar graag zoveel mogelijk windmolens hebben staan. Nederland alleen al wil zo’n 2020 windturbines bouwen, met een totale capaciteit van 6000 megawatt. En dan hebben Groot-Brittannië, België en Denemarken nog elk hun eigen plannen. Maar al die windmolenparken-in-wording dreigen elkaar flink in de weg te zitten. Een groep windmolens breekt namelijk de kracht van de wind en laat een lang, diep spoor na waar het minder hard waait. De windschaduw.
De logica achter windschaduw is simpel. Een windturbine zet de bewegingsenergie van de wind om in elektriciteit. Dat maakt dat de turbine kracht uitoefent op de wind. Die kracht is de wind kwijt als hij verder waait. Nu wordt niet alle energie door de turbine omgezet. Theoretisch kan een molen zo’n 59 procent energie uit de windkolom rond de rotorbladen opvangen, maar in de praktijk ligt de efficiëntie lager. Bovendien staan de windmolens in een park ver uit elkaar. Je zou dus denken dat het met het verlies aan windkracht wel meevalt. Maar dat is niet zo: het waait achter een windmolenpark beduidend minder en het duurt wel even voor de wind zijn kracht herwonnen heeft.
Als een turbinepark in de windschaduw van een ander park ligt, kan de opbrengst flink dalen. Slecht nieuws voor de uitbaters, want minder geproduceerde energie betekent minder opbrengst. Maar er is nóg een nadeel: het breken van de wind door andere molens veroorzaakt extra turbulentie, die maakt dat het mechaniek in de molens sneller verslijt. En het onderhoud van molens op zee is een lastige en dure onderneming.
Dit is het begin van een artikel uit KIJK 13/2011, in de winkel van 18 november tot en met 15 december. De tekst werd geschreven door Toon Lambrechts.
Meer informatie:
Beeld: WHOI