Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een nieuw, mysterieus object aan de nachtelijke hemel blijkt geen stuk ruimterots te zijn, maar de overblijfselen van een Centaur-raketbooster.
In september spotten onderzoekers met de Pan-STARRS1-telescopen in Maui, Hawaii, een ‘nieuw’ object in een baan rond onze planeet. Hoewel vrij gauw bleek dat het om een door mensen gemaakt voorwerp ging, bleef het nog even onduidelijk wat het precies was. Na maanden van speculatie, werden vermoedens deze week bevestigd: het tuimelende object, dat het team 2020 SO doopte, is een van NASA’s Centaur-raketboosters die in 1966 ruimtevaartuig Surveyor 2 richting de maan lanceerde.
Lees ook: Nieuw onderzoek benadrukt het ruimtepuin-probleem
Tijdelijke satelliet
Aarde ‘pikte’ het object een aantal maanden geleden uit diens baan rond de zon. Snel sloten astronomen uit dat de tijdelijke satelliet een natuurlijk stuk ruimterots is. Daarvoor wijkt de omloopbaan te sterk af. Maar wat voor door mensen gemaakt object het dan wel was, bleef nog even uit. (Zie de omloopbaan van 2020 SO in het openingsbeeld bovenaan de tekst.)
Toen de NASA middels een reeks slimme (terug)berekeningen wist te achterhalen dat het object in 1966 wel heel dicht bij onze blauwe bol was, sprak men de eerste vermoedens uit. Wellicht, zo dachten velen, gaat het om een object dat in 1966 vanaf aarde de ruimte in gelanceerd werd. Specifiek een van de Centaur-raketboosters van Surveyor 2, die dat jaar – helaas zonder succes – richting de maan vertrok.
Samenstelling
De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie riep de hulp in van aardscheerderexpert Vishnu Reddy, van het Lunar and Planetary Laboratory (LPL) aan de Universiteit van Arizona. Omdat het vrij slecht direct te zien is, bepaalde Reddy en zijn team de zogenaamde spectrale handtekening (Engels: spectral signature) van het voorwerp. Deze handtekening baseert zich op de reflectie enof emissie van een object in kwestie, en zegt daarmee iets over de samenstelling.
Met de Large Binocular-telescoop in Arizona maten ze de kleur van het object en vergeleken die met de meest voorkomende natuurlijke aardscheerders. Geen match. Maar daarmee was het verhaal niet af. Halverwege november gebruikte het team NASA’s IRTF (voor Infrared Telescope Facility) van het Mauna Keo-observatorium in Hawaii om het object ook aan de infrarode ‘blik’ te onderwerpen. Raak: het object bleek deels uit 301 roestvrij straal te bestaan, hetzelfde staal dat de NASA gebruikte voor de Centaur-booster.
Centaur
Veelbelovend, maar voor Reddy en zijn team nog niet voldoende om met zekerheid te kunnen zeggen wat het mysterieuze object. Met extra metingen met de IRTF eind november, die de aanwezigheid van plastic onthulde, en scans van andere Centaur-boosters waren ze eruit: het tuimelende voorwerp (zie het gifje hierboven) is de lang verloren Centaur-raketbooster van de Surveyor 2.
Onze verkenning van de ruimte neemt steeds grotere mate aan. Naarmate we er meer zijn, zullen we er natuurlijk ook meer achterlaten. Hierom is het extra belangrijk geworden te kunnen achterhalen welke hemellichamen echte kosmische brokken zijn, en welke human-made ruimtepuin.
Beeld: NASA/JPL-Caltech