Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Deze spin ontgaat niets. Zelfs insecten die aan de blik van de grootogige rover ontsnappen door achter hem langs te vliegen, belanden tussen zijn kaken.
Bungelend in zijn web speurt nachtelijke roofspin Deinopsis spinosa de grond onder zich af naar een smakelijk maal. Eenmaal gespot, vangt de jager zijn prooi in een zijden net, hengelt hem naar binnen, en peuzelt hem op.
Weinig ontgaat deze spin, die in het Engels de ogre-faced net-casting spider genoemd wordt. Zelfs insecten die achter hem langs vliegen, buiten zijn gezichtsveld om, eindigen tussen zijn kaken. Dat speelt de spin voor elkaar dankzij zijn goede ‘gehoor’, schrijven onderzoekers van de Cornell-universiteit in vakblad Current Biology. Dat ‘horen’ doet hij, zo blijkt, met zijn poten.
Lees ook:
Netwerper
De tot 25 millimeter lange Deinopsis spinosa, naar het Griekse deinós en opsis, wat angstaanjagende verschijning betekent, leeft in het zuiden van de Verenigde Staten en delen van de Caraïben en Zuid-Amerika. Overdag vermomt hij zich als takje, door zijn poten langs zijn smalle, langwerpige lijf te vouwen. ’s Nachts gaat hij op jacht.
Leden van de Deinopidae-familie zijn netwerpers: ze wachten niet tot een prooi per ongeluk in hun web verstrikt raakt, maar nemen het heft in eigen handen. Hangend in hun simpele web, weven ze tussen hun vier voorpoten een zijden net, en wachten af. Als ze een prooi spotten, slingeren ze het over het nietsvermoedende insect heen: dinner is served.
Achterwaartse salto
Prooidiertjes die het wagen onder het net van de roofspin door te lopen, spot de jager met zijn grote kijkers. Eerder onderzoek bevestigde dat. “Toen we de spinnen tijdelijk verblindden, vingen ze niks onder hen”, vertelt Jay Strafstrom, coauteur van het nieuwe onderzoek. Het viel Strafstrom en zijn collega’s echter op dat D. spinosa, met een indrukwekkende achterwaartse salto (zie het filmpje hieronder), ook vliegende insecten achter zich, buiten zijn gezichtsveld, weet te vangen.
De onderzoekers vermoedden dat de spin niet alleen zicht, maar ook gehoor gebruikt om zijn maal te vangen. Specifiek, zo schrijven de onderzoekers, vermoedden ze dat een klein orgaan op de achterpoten van de spin, het middenvoetsorgaan, daar een belangrijke rol bij speelt. Oren hebben de spinnen niet.
Insectgeluid
Om deze theorie te testen, stelden de onderzoekers zowel de spinnen als losse poten aan verschillende geluiden bloot. En jawel: bij het ‘horen van’ (opnamen van) vliegende insecten reageerden de spinnen door de razendsnelle, achterwaartse salto te maken en met het net in de lucht te grissen. Bij de poten zag het team een toename in zenuwactiviteit (lees: een reactie) op de geluiden tussen 100 en 10.000 hertz.
Jagers waar je u tegen zegt dus, deze netwerpende spinnen. Gelukkig zijn ze voor mensen relatief ongevaarlijk.
Bronnen: Current Biology, Cornell University via EurekAlert!, New Scientist
Beeld: Jay Stafstrom et al., 2020/Current Biology