Bij veel bedrijven en onder werknemers is het een vast onderdeel van de werkdag: de koffiepauze. Maar sinds wanneer lassen we zo’n kwartiertje in?
Nederlanders werken per hoofd van de bevolking jaarlijks 8,4 kilo koffie weg en daarmee staan ze wereldwijd op de vijfde plaats. De Belgen staan op de achtste plek met 6,8 kilo. De onbetwiste nummer één zijn de Finnen met 12 kilo. Een flink deel van die koffie gieten we onder werktijd naar binnen. Maar sinds wanneer eigenlijk?
Lees ook:
Volksdrank nummer 1
Eerst koffie. Dat je van de gebrande zaden van de Coffea-plant een pittig drankje kunt brouwen, is waarschijnlijk in de veertiende eeuw in Ethiopië ontdekt. In 1664 opent het eerste koffiehuis in Den Haag en veertig jaar later wordt de eerste ‘Nederlandse’ koffie uit Indonesië naar Amsterdam verscheept. Rond 1750 is koffie bij ons volksdrank nummer één. Drie jaar later openen Egbert Douwes en zijn vrouw Akke Thijsses in het Friese Joure hun winkel in ‘koloniale waren’, onder andere koffie en thee. In 1919 breidt het bedrijf uit naar Utrecht; daar verkoopt het ook aan andere bedrijven.
Intussen heeft rond 1850 de industriële revolutie Nederland bereikt en al snel moet de overheid ingrijpen in de arbeidsomstandigheden; werkweken van zeven dagen à twaalf uur zijn vaak standaard. In 1919 wordt de eerste arbeidswet van kracht, die ook voor volwassen mannen de werk- en rusttijden vastlegt. Als we de Hollandse koffieliefde, Egbert Douwes’ filiaal in Utrecht en de nieuwe regelgeving bij elkaar leggen, kunnen we dus voorzichtig concluderen dat ‘koffie op het werk’ minstens een eeuw oud kan zijn.
Je baas is overigens niet verplicht om voor koffie te zorgen, en die hoeft ook niet gratis te zijn. Uit onderzoek blijkt wel dat 54 procent van de werknemers productiever wordt van een bakkie pleur. Ga jij nu even halen? Melk, geen suiker.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 8/2023.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze special geven we antwoord op 178 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.
Tekst: Margot Reesink
Beeld: iStock/Getty Images