Bij ‘slavernij’ denken mensen al snel aan de miljoenen Afrikanen die door Europeanen werden verscheept naar de Nieuwe Wereld, waar hen een gruwelijk bestaan wachtte. Minder bekend is dat ook talloze Europeanen tot slaaf werden gemaakt.

Op een warme zomerdag in 1716 begon de elfjarige Thomas Pellow, een kajuitsjongen uit Cornwall, aan een zeilreis die zijn leven zou veranderen. Zijn oom John voer met zijn schip door de Golf van Biskaje toen twee vaartuigen van beruchte Noord-Afrikaanse zeerovers hen aanvielen. Ali Hakem en zijn bemanning plunderden niet zomaar; hun specifieke missie was het vangen van zoveel mogelijk christenen om ze als slaven te verkopen.

De kapers brachten John Pellow en zijn bemanning naar de havenstad Salé, een centrum voor slavenhandel in Marokko, vlakbij Rabat. Hier begon Thomas zijn leven als slaafgemaakte, nadat de sultan van Marokko, Mouley Ismail, hem persoonlijk had uitgekozen. Ismail gebruikte duizenden christenen om zijn ambitieuze project, de bouw van een weelderig paleis, te realiseren.

Lees ook:

• De Vlaardingse toiletmoord van 1075
• De oplichter die meermaals de Brooklyn Bridge ‘verkocht’: George C. Parker

In dienst van de zoon van de sultan

Kleine Thomas zag vreselijk geweld tegen andere slaafgemaakten, zoals willekeurige onthoofdingen door de sultan zelf, en werd gescheiden van zijn oom. Hij was eenzaam en verloren, maar al snel bleek dat hij door zijn intelligentie en leergierigheid voorbestemd was om Mouley Spha te dienen. Deze zoon van de sultan was berucht om de wrede straffen waaraan hij zijn slaafgemaakten onderwierp.

Spha probeerde hem tot de islam te bekeren met de belofte van een beter leven. Thomas weigerde aanvankelijk, maar Spha’s woede om deze ‘nee’ leidde tot wekenlange martelingen. Beulen ketenden de jongen dagen aaneen en hingen hem ondersteboven op, terwijl ze hard op zijn voetzolen sloegen. Uiteindelijk gaf Thomas toe, hij bekeerde zich tot de islam – hoewel hij later zou opmerken dat het allerminst vrijwillig was. Door zijn bekering kon zijn familie in Engeland hem niet vrijkopen, dat was voorbehouden aan ‘christelijke gevangenen in nood’. Zo bleef Thomas uitzichtloos gevangen in Marokko.

Dit is het begin van het artikel ‘Het witte goud’ uit KIJK Geschiedenis 1-2. Hoe het verhaal van de Britse jongen afloopt en hoe de handel in Europese slaafgemaakten in zijn werk ging, lees je in deze editie. Bestel KIJK Geschiedenis 1-2 in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Boris van Zonneveld