Welke dinosauriërs zijn er in Nederland gevonden?

KIJK-redactie

15 oktober 2024 12:00

Hadrosauriërs, dinosauriërs waarvan botten in Nederland zijn gevonden.

Hadrosauriërs, dinosauriërs waarvan botten in Nederland zijn gevonden. Beeld: Mark Garlick/Getty Images.

T. rex leefde in Noord-Amerika en Azië, Iguanodon in België, Duitsland, Engeland en Spanje. Welke dinosauriërs zijn er in Nederland gevonden?

Nederland lag tijdens het grootste gedeelte van het dinotijdperk, het mesozoïcum, onder water. Omdat dinosauriërs echte landdieren waren, verwachten we in Nederland dus eigenlijk geen fossielen van de giganten.

Toch blijkt deze redenering niet helemaal op te gaan. De kalksteen die in verschillende steengroeven rondom Maastricht en net over de grens in België werd en wordt gewonnen, is ongeveer 66 miljoen jaar geleden in zee gevormd. In deze kalk zijn naast de fossielen van veel zeedieren wel degelijk incomplete resten van dinosauriërs gevonden. Het gaat om tanden en botjes die destijds in een ander land in zee terecht zijn gekomen en zijn meegevoerd naar Nederland. Deze losse overblijfselen blijken alleen maar moeilijk aan een soort toe te schrijven.

Lees ook:

Maastricht en de Noordzee

Er is in de buurt van Maastricht in elk geval één dijbeen gevonden van een theropode (een tweevoetige, vleesetende dino), al is de precieze soort van het dier onbekend. Ook zijn verschillende tanden en botten van hadrosauriërs herkend. Deze ‘eendensnaveldinosauriërs’ waren een groep grote grazende dino’s die doorgaans op vier poten liepen, maar zich ook op hun achterpoten konden oprichten. Hoewel we weten dat het om meerdere soorten binnen deze groep moet gaan, blijft opnieuw onduidelijk welke soorten het precies waren.

Naast overblijfselen van deze gigantische dino’s zijn er ook een paar botjes bekend van kleine, gevederde, zwemmende en vliegende dino’s als Ichthyornis en Asteriornis. In de Nederlandse Noordzee zijn in de afgelopen decennia ook een scheenbeen en enkele staartwervels van Iguanodon of een verwante soort opgevist. Toch komen hier geen gesteenten uit de dinotijd nabij de zeebodem voor. Deze botjes moeten dus in de ijstijd door gletsjers vanuit hun brongebied in het Verenigd Koninkrijk naar onze hoek van het huidige Noordzeegebied zijn vervoerd.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 5/2024.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze nieuwe special geven we antwoord op 172 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Dennis Voeten

Beeld: JuanMonino/Getty Images