Als je iemand Italiaans hoort praten, klinkt het als een ware spraakwaterval, terwijl Nederlands op het eerste gehoor kalmer klinkt – uitzonderingen daargelaten. Maar is dat echt zo, of klinkt elke taal snel als je hem niet begrijpt?

Een internationaal groepje taalwetenschappers heeft dat onderzocht. Ze vergeleken het spreektempo van zeventien heel verschillende talen. Dat spreektempo bepaalden ze door per taal tien sprekers een tekst te laten voorlezen en bij elke spreker het gemiddelde aantal lettergrepen per seconde te bepalen.

Lees ook:

• Sch-elm, sch-obbejak, sch-avuit… Toeval?
• Hoeveel woorden heeft het Nederlands?
• Waarom bevat het Frans onhoorbare h’s?

Lettergrepen per seconde

En jawel: sommige talen zijn echt sneller dan andere. Italianen scoorden inderdaad hoog; de snelste Italianen kletsten er wel negen lettergrepen per seconde uit. Het Duits blijkt een veel kalmere taal, met tussen vier en acht lettergrepen per seconde. Het Thai was het traagst: zelfs de snelste spreker bracht nog geen zes lettergrepen per seconde te berde. Uit een onderzoek onder Nederlandse en Vlaamse docenten Nederlands kwam voor onze taal een gemiddelde van 5,05 lettergrepen per seconde naar voren – met als uitschieters de Vlamingen met een gezapige 4,22 en de proefpersonen uit de Randstad met een razendsnelle 5,42. En dan schijnen docenten nog relatief langzaam te spreken.

Hoeveelheid informatie

De internationale onderzoekers vroegen zich verder af of zo’n hoog spreektempo ook nuttig is. Breng je in een snelle taal ook meer informatie over op je toehoorders? Om die vraag te beantwoorden, berekenden ze de informatiedichtheid van de zeventien talen. Simpel gezegd: ze rekenden uit hoeveel betekenis een lettergreep uit elke taal gemiddeld bevat.

Hoe sneller de taal, hoe lager de informatiewaarde per lettergreep bleek, en omgekeerd. Uiteindelijk maakt het voor de hoeveelheid gegevens die je overbrengt dus niet uit of je Italiaans of Thai spreekt – in elke taal sluis je zo’n 39 bits aan informatie per seconde door. Kennelijk is dat de hoeveelheid informatie die een mens in een seconde kan produceren en verwerken. Ter vergelijking: een gemiddelde internetverbinding kan 100 miljoen bit per seconde aan. Zo rap, daar kunnen zelfs Italianen nooit tegenop.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 6-7/2023.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze gloednieuwe special geven we antwoord op 178 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Sterre Leufkens

Beeld: Thomas_EyeDesign/Getty Images