Bij elke vulkaanuitbarsting stroomt er een hoop magma uit de aarde. Raakt dat spul ooit op?

De aarde is opgebouwd uit drie niveaus: de kern in het midden, de dikke mantel daaromheen en de dunne korst als buitenste laag. In de mantel is het enorm heet en heerst een enorme druk, waardoor het gesteente zich gedraagt als een deels vloeibare stof. Dit betekent dat het langzaam vervormt; een beetje zoals honing.

De hoge druk in de mantel perst soms magma door de aardkorst omhoog, waarna vulkanen het als lava naar het oppervlak spuwen. Het ‘vloeibare’ gesteente in de mantel is ook de drijvende kracht achter plaattektoniek. Sommige aardkorstplaten drijven daardoor uit elkaar, waardoor een leegte achterblijft. Magma in de mantel vult die op, stolt, en vormt zo nieuwe aardkorst.

Lees ook:

• Wat maakt supervulkanen super?
• Mysterieuze vulkaan die in 1831 de aarde afkoelde en de zon blauw kleurde, is eindelijk gevonden

Magma wordt gerecycled

Bij beide processen verdwijnt er een hoop magma uit de mantel – maar toch raakt het niet op. Dat zit zo. Er bestaan twee soorten aardkorst: oceanische en continentale. Bij een botsing tussen twee aardplaten zal de zwaardere oceaankorst onder de lichtere continentale korst duiken en smelten. Een deel van dit materiaal komt vervolgens via vulkanen omhoog, terwijl de rest weer als magma in de mantel wordt opgenomen.

Bovendien zal lava die wordt uitgespuwd door vulkanen zich ophopen op het aardoppervlak, waardoor de aardkorst dikker en zwaarder wordt. Door dat extra gewicht zakt de korst een beetje in de mantel, waardoor de onderkant smelt en nieuw magma vormt.

Op de langere termijn verdwijnt er via deze processen evenveel magma uit de mantel als dat er wordt gevormd. De totale hoeveelheid magma blijft dus gelijk.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 1/2025.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze special geven we antwoord op 172 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Dennis Voeten

Beeld: Hafsteinn Karlsson/500px/Getty Images