KIJK-lezer Henk Kusters vraagt zich af hoe stealthvliegtuigen zoals de F-35 met elkaar communiceren en of ze te zien zijn door eigen vliegtuigen. “Als ze in lucht zijn, moeten andere vliegtuigen en luchtverkeersleiders toch weten waar het vliegtuig zich bevindt?”
We legden deze vraag voor aan Mark Voskuijl, hoogleraar wapen- en luchtvaartsystemen en werkzaam bij de Nederlandse Defensie Academie. Hij benadrukt dat stealthvliegtuigen zijn gemaakt om niet zomaar te worden gedetecteerd: “Ze hebben een speciale vorm en er wordt gebruikgemaakt van speciale materialen zodat de radar cross section (detecteerbaarheid met radarsystemen, red.) veel kleiner is. Ook op andere punten, zoals de warmte van de motor, wordt geprobeerd om deze toestellen zo onzichtbaar mogelijk te maken.” Met andere woorden: een radarsysteem kan ze niet zomaar spotten.
Lees ook:
Stealthvliegtuigen hebben transponders
Wel zijn al deze vliegtuigen uitgerust met transponders, die de vlieger kan in- of uitschakelen. Actieve transponders zenden een boodschap uit als antwoord op een ontvangen boodschap; zo maken ze zichzelf kenbaar aan verkeersleiders. Ook is er een radio aan boord waarmee de vlieger kan communiceren. In vijandelijk gebied worden die systemen uitgeschakeld om detectie moeilijk te maken, maar bij een vlucht in bijvoorbeeld Nederland worden ze wel gebruikt.
En als piloten in vijandelijk gebied willen communiceren? “NAVO-vliegtuigen kunnen dan gebruikmaken van LINK 16. Deze digitale verbinding is beveiligd en stelt vliegtuigen, schepen en grondtroepen in staat om gezamenlijk een goed beeld te hebben van waar iedereen zich bevindt.”
Deze vraag kon je vinden in KIJK 3/2024.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. En in onze nieuwe special geven we antwoord op 172 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.
Tekst: Bastiaan Vroegop
Openingsbeeld: Ministry of Defense/Cpl Tim Laurence