Tegenwoordig gebruiken we de ‘x’ vaak als ‘kus’ aan het eind van een informeel berichtje. Maar het symbool is veel ouder dan apps en e-mails. Winston Churchill ondertekende er in 1894 al mee en zelfs in een brief uit 1763 komt het voor.
De belangrijkste herkomsttheorie stelt dat het gebruik nóg verder teruggaat, tot de middeleeuwen. Mensen die niet konden schrijven, moesten soms toch een belangrijk document ondertekenen. Dat deden ze door in plaats van een handtekening een kruisje te zetten. Door vervolgens een kus op het kruisje te drukken, benadrukten ze hun oprechtheid. Misschien is zo de associatie tussen letter en kus ontstaan.
Lees ook:
Lijkt op getuite lippen
Een andere mogelijkheid is dat de ‘x’ een klanknabootsing is van het woord ‘kus’. De letter klinkt tenslotte als ‘ks’ – zet er een klinker tussen en je bent er al. Dat werkt ook in het Engels (kiss), de taal waar het gebruik vandaan lijkt te komen. Deze theorie verklaart meteen waarom Franstaligen hun berichtjes vaak anders afsluiten. Bij hen is bises of biz (‘kusjes’) gebruikelijker, al weten ook Fransen inmiddels heus wel wat zo’n kruisje betekent.
Een laatste verklaring is dat de ‘x’ er met een beetje fantasie uitziet als twee paar getuite lippen op elkaar. Aanhangers van dit idee noemen ook vaak de lettercombinatie XOXO, die staat voor ‘kussen en omhelzingen’: de ‘O’ zou dan een visualisatie zijn van twee paar open armen.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 11-12/2023.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze nieuwe special geven we antwoord op 172 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.
Tekst: Sterre Leufkens