Wat voor dag-nachtritme heeft een astronaut?

KIJK-redactie

11 december 2023 12:00

Astronaut in slaapzak vastgegespt aan de wand van het ISS klaar om te slapen

Voor een astronaut is een goede nachtrust vanzelfsprekend belangrijk. Slecht slapen kan leiden tot fouten en irritatie, twee dingen die je gevangen in een ruimteschip absoluut wil voorkomen. Maar in de ruimte heb je te maken met een heel andere dag-nachtsituatie.

Het internationale ruimtestation ISS draait razendsnel om de aarde: in anderhalf uur gaat het de wereld rond. Dat betekent dat voor de astronauten daar elke anderhalf uur de zon opkomt en een nieuwe dag begint. Ze zien dus elke dag maar liefst zestien zonsopkomsten en -ondergangen.

Dat is voor een mens natuurlijk geen gezond ritme. Daarom houden de astronauten in het ISS een aards ritme aan. Na zestien uur wakker te zijn geweest, gespen ze hun slaapzak vast aan de wand en gaan ze acht uur lang onder de wol.

Lees ook:

Prettiger op Mars

Het is alleen lastig slapen als het elke anderhalf uur weer licht wordt. Daarom is in 2016 de verlichting in het ruimtestation aangepast. Het aardse 24-uursritme van licht, schemering en duisternis wordt nu gesimuleerd met ledlampen.

In de nabije toekomst gaan er wellicht astronauten voor langere tijd naar de maan. Die zullen te maken krijgen met het omgekeerde probleem: op de maan is het telkens veertien dagen lang licht en daarna veertien dagen donker. Ook de maankolonisten zullen dus met een slim verlichtingssysteem de aardse dagen en nachten moeten simuleren.

Wat dat betreft zou het voor een astronaut op Mars een stuk prettiger zijn. Daar duurt een dag en een nacht samen 24 uur en 37 minuten; maar een dik halfuur langer dan hier op aarde

Deze vraag kon je vinden in KIJK 6-7/2023.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze special geven we antwoord op 178 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Yannick Fritschy

Beeld: NASA