Door een eiwit te blokkeren, zijn onderzoekers in staat muizen tijdelijk onvruchtbaar te maken.

Dagelijks een pilletje naar binnen werken om niet over negen maanden poepluiers te hoeven verschonen. Deze taak is nu alleen nog weggelegd voor vrouwen. Maar al tijden wordt er gezocht naar de pil voor mannen en Japanse onderzoekers zijn naar eigen zeggen weer een stap dichterbij. Door een eiwit met bestaande geneesmiddelen te blokkeren, zijn ze erin geslaagd muizen tijdelijk onvruchtbaar te maken.

Orgaantransplantatie

De proteïne die de wetenschappers blokkeren heet calcineurine. Het is bekend dat dit eiwit ervoor zorgt dat ons immuunsysteem T-cellen gaat aanmaken. Deze cellen weren ons tegen schadelijke indringers. Wanneer je een orgaantransplantatie ondergaat, krijg je medicijnen – ciclosporine A of FK506 – toegediend om calcineurine te blokkeren. Zo wordt de kans kleiner dat het orgaan wordt afgestoten.

Maar de heren die deze medicijnen slikten, maakten soms ook melding van vruchtbaarheidsproblemen. Nader onderzoek wees uit dat sperma ook calcineurine bevat, maar dan in een andere vorm. De Japanse onderzoekers vroegen zich af of deze vorm ook met de bovengenoemde medicatie werd geblokkeerd en of we hier niet ons voordeel mee konden doen. Ze besloten het uit te testen bij muizen. De dieren kregen ciclosprine A of FK506 toegediend.

Na vier tot vijf dagen zagen de wetenschappers effect. De knagers waren wel in staat te paren, maar produceerden geen nakomelingen. Nadat de medicatie een week was stopgezet, konden de dieren zich wel weer voortplanten.

Te stijf

Maar wat gebeurt er precies als het eiwit wordt geblokkeerd? Allereerst zorgt dit ervoor dat de staart van het sperma te, jawel, stijf wordt om efficiënt te kunnen bewegen. Verder blijkt het middenstuk van de spermacel niet meer goed te buigen, waardoor het onmogelijk is om het membraan van een eicel binnen te dringen.

Volgens de onderzoekers kan dit een veelbelovende manier zijn om de mannelijke vruchtbaarheid te controleren. Maar veel meer onderzoek is nodig. Want worden mensen die de medicatie lange tijd gebruiken ook weer vruchtbaar als ze gewoon stoppen met het slikken van de pillen? Bovendien tast de medicatie ook nog altijd het immuunsysteem aan. Er zal allereerst een versie van de medicijnen moeten komen, die alleen het sperma aanpakt. Waarschijnlijk duurt het dus nog wel een tijdje duren voordat deze mannelijke anticonceptiepil op de markt komt.

Bronnen: Science, ScienceAlert