Een nieuwe techniek waarmee kankerweefsel in 3D bestudeerd kan worden, zou onderzoekers kunnen helpen de ontwikkeling van de ziekte beter te begrijpen.

Onderzoek naar middelen tegen kanker is in volle gang. Ook wetenschappers aan het aan het Londense Francis Crick-instituut dragen hun steentje bij. Ze ontwikkelden een nieuwe techniek waarmee ze de beginselen van de ontwikkeling van alvleesklierkanker in muizen in 3D kunnen volgen. Het onderzoek werd gepubliceerd in vakblad Nature.

Lees ook: Filmpje toont hoe kanker zich door muis verspreidt

Alvleesklier

De alvleesklier, ook wel de pancreas, is een langwerpig orgaan dat een belangrijke rol speelt bij de spijsvertering. Kanker in deze belangrijke klier komt in toenemende mate voor, voornamelijk in de afvoerbuisjes waarmee de pancreas met andere organen verbonden is. Kans op genezing is momenteel klein.

Het viel oncologen op dat het kankerweefsel in deze buisjes veel verschillende vormen kan aannemen. Voorheen beperkt tot het bestuderen van dit weefsel in 2D-plakjes, hoopten de Londense onderzoekers met een nieuwe 3D-methode de reden voor deze vormvariatie te achterhalen.

Kankerweefsel (rood) in de alvleesklierbuisjes van een muis. © Hendrik Massal/Francis Crick Institute

Diameter

Zoals de meeste kankersoorten, ontwikkelt de ziekte in de alvleesklierbuisjes zich vanuit een enkele defecte cel die zich met hoge snelheid deelt. Om deze reden ontwikkelden de onderzoekers de nieuwe techniek, waarmee ze de vroegste stadia van het kankerweefsel in 3D kunnen bestuderen.

De techniek onthulde dat kankercellen in de buisjes van de alvleesklier in muizen naar binnen of naar buiten groeien, en dat dat afhangt van de diameter van dat specifieke buisje. Dat zou volgens de onderzoekers de voorheen onverklaarbare vormvariatie duidelijk maken.

De onderzoekers doopten de tumoren ‘endofytisch’ als ze naar binnen, en ‘exofytisch’ als ze naar buiten groeiden. Met behulp van computermodellen zouden ze zelfs bepaald hebben wanneer kankerweefsel welke groeirichting ‘kiest’; bij een diameter kleiner dan 20 micrometer groeien de cellen naar buiten. Een grotere diameter zou het tegenovergestelde resultaat hebben.

Vervolgstappen

“Een indrukwekkend en zeer origineel artikel”, vindt hoogleraar chirurgie Casper van Eijck (Erasmus MC), gespecialiseerd in de alvleesklier. Maar ondanks de mooie resultaten is het slechts een kleine stap. “Alle onderzoeken die meer inzicht geven in het ontstaan en gedrag van kankercellen en tumoren zijn belangrijk”, mailt van Eijck. “Maar dit zal niet op korte termijn tot nieuwe behandelingen of prognoses leiden.”

Dat de directe gevolgen van de bevindingen nog (lang) op zich zullen laten wachten, erkennen ook de onderzoekers zelf. Zo vonden de experimenten bijvoorbeeld plaats in muizen, “en dat is niet altijd direct door te trekken naar patiënten”, stelt van Eijck. Toch helpen alle kleine beetjes, en kijkt ook van Eijck met belangstelling uit naar de volgende stap.

Bronnen: Nature, EurekAlert!

Beeld: Hendrik Massal/Francis Crick Institute

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!