Neurostimulator uitgeschakeld door bliksem

kijkmagazine

02 mei 2018 13:19

neurostimulator

Deze vrouw hoefde haar neurostimulator gelukkig alleen te resetten, want aan de oplader zou hij mogelijk zijn ontploft.

De kans dat bliksem inslaat in je huis is klein. De kans dat in dat huis ook nog iemand aanwezig is met een ‘ingebouwd apparaatje’, dat in de war raakt van sterke elektromagnetische velden, is nóg kleiner.

Geen wonder dat deze 66-jarige vrouw de eerste is waarbij deze opmerkelijke gebeurtenis is gemeld. Haar apparaatje – een neurostimulator die ongewenste spiersamentrekkingen in haar nek in toom houdt – werd door de bliksem uitgeschakeld. Toch had ze ontzettend veel geluk: was de stimulator op het moment van inslaan aan het opladen, dan had het heel anders kunnen aflopen…

Risico

De onderhuidse neurostimulator verstuurt signalen naar elektrodes die zijn gekoppeld aan specifieke plekken in het brein: een soort pacemaker voor de hersenen. De signalen zorgen er in dit geval voor dat de spieren in de nek van de vrouw kunnen ontspannen.

Eerst merkte de vrouw niets. Aan zichzelf dan, want haar huis was er iets minder goed aan toe. Een uur na de inslag kreeg ze echter weer last van haar nekkrampen. Bij de arts aangekomen, werd geconstateerd dat het apparaatje was ‘uitgezet’. Met een simpele ingreep werd hij gereset en weer geactiveerd.

Magneetveld

Maar hoe komt het dat de neurostimulator werd uitgeschakeld? “Bij een bliksemflits ontstaat een sterke stroom van enkele tienduizenden ampère, waarbij een magneetveld wordt geproduceerd”, legt professor Hans Hilgenkamp van de Universiteit van Twente uit.

“Omdat het heel snel gaat, kunnen er – door inductie – aanzienlijke spanningsverschillen ontstaan in elektrische circuits, zoals de geleidende draden van het apparaatje.” Neurostimulators zijn gelukkig goed beveiligd en schakelen in zo’n geval uit.

Airconditioner

De vrouw had overigens wel geluk, want andere apparaten in haar huis, die aanstonden – een airconditioner en tv – zijn bij de inslag ontploft. “Als een apparaat aan het stroomnet is gekoppeld, kan je te maken krijgen met extra problemen”, vertelt Hilgenkamp. “Er kunnen namelijk ook spanningspieken op het net optreden.”

Wat er was gebeurd als de neurostimulator met de oplader ook het stopcontact had gezeten, denken we liever niet over na. De kans dat de bliksem inslaat op het moment dat iemand in dat huis zijn of haar neurostimulator oplaadt én is verbonden met het stroomnet is ook wel heel erg klein.

Bronnen: Journal of Neurosurgery, EurekAlert, New Scientist

Lees ook:

KIJK 5/2018Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!