Van het opsporen van datalekken tot het undercover gaan in digitale kinderpornonetwerken: journalist Daniël Verlaan duikt voor zijn werk in de duistere kanten van het web. Met zijn boek Ik weet je wachtwoord wil hij lezers leren hoe ze zichzelf kunnen wapenen tegen cybercriminelen.

“Er zat niet eens een wachtwoord op!” Vol verbazing laat techjournalist Daniël Verlaan op 10 november vorig jaar op Twitter weten dat hij de Erasmusbrug in Rotterdam heeft gehackt. Of beter gezegd: de lampen die de brug na het vallen van de avond verlichten. Om het verlichtingssysteem binnen te komen, hoefde Verlaan niet eens heel rare fratsen uit te halen. Het invoeren van een internetadres en een bijbehorend poortnummer (een poort is een soort toegangsdeur; elk modem heeft talloze van die poorten waarvan het gros standaard op gesloten staat) was genoeg.

Wat Verlaan zag: een menu met knopjes waarmee hij de kleur van de lichten kon veranderen. De kleur die hij koos: roze, vanwege de eveneens roze omslag van zijn boek Ik weet je wachtwoord. Daarin probeert Verlaan aan de hand van vlot leesbare, waargebeurde verhalen te laten zien hoe cybercriminelen te werk gaan én geeft hij de lezer tips om zich beter te beschermen.

“Het kraken van de Erasmusbrug was niet heel schokkend, maar wel heel zichtbaar en laat zien dat een hack invloed kan hebben op de echte wereld. Die zichtbaarheid zorgt voor bewustwording”, aldus Verlaan. “Kijk eens hoeveel apparaten je zelf in huis hebt die aan internet gekoppeld zijn. Weet je zeker dat die goed beveiligd zijn?”

Volgens Verlaan is het met onze online-beveiliging nog lang niet zo goed gesteld als we zelf denken. Het meest gebruikte wachtwoord in Nederland is bijvoorbeeld nog altijd ‘123456’. Een hacker met het juiste gereedschap heeft dat in luttele seconden gekraakt. Ook een risico: volgens onderzoek van het ministerie van Justitie en Veiligheid gebruikt 40 procent van de Nederlanders hetzelfde wachtwoord bij verschillende diensten. Wordt een van die diensten gekraakt, dan kan een crimineel met het verkregen wachtwoord op talloze andere webdiensten inloggen. Oók als je een ingewikkeld wachtwoord gebruikt.

Dit is het begin van het interview met Daniël Verlaan dat te vinden is in KIJK 3/2021. Deze editie ligt in de winkel vanaf 18 februari tot en met 17 maart.

Meer informatie:

• Das Mag: Ik weet je wachtwoord
• Laat je niet hack maken
• de Volkskrant: Hoe RTL-journalist Daniël Verlaan na zijn onthullingen over kinderporno zelf in een zwart gat tuimelde
• KIJK: Wat weet jij over de geschiedenis van hacken?

Tekst: Nick Kivits

Beeld: Marco Keyzer

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!