De e-sigaret is een vernuftig stukje techniek dat een vloeistof omzet in een damp die gebruikers inademen. Deze damp lijkt minder ongezond dan sigarettenrook, want er zit bijvoorbeeld geen teer in. Maar vooral jonge gebruikers worden toch ziek of gaan dood. Wat maakt de elektronische sigaret zo gevaarlijk?

Bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Bilthoven nemen ze het zekere voor het onzekere. Op de toegangspoort hangt een bordje met de tekst: ‘Roken (ook de e-sigaret) is alleen toegestaan in de daarvoor bedoelde abri’s.’ Net als de rokers zijn de dampers – de gebruikers van de e-sigaret – naar buiten verbannen. Maar in een van de gebouwen wordt toch stevig gedampt. Rookrobots zuigen aan e-sigaretten voor de analyse van de chemische samenstelling van de damp. Op deze werkplek helpen onderzoekers helderheid te scheppen in een in nevelen gehulde materie.

E-sigaret

Sinds kort leggen artsen de link tussen de e-sigaret en gezondheidsproblemen. Het onderzoek naar dit verband loopt volop, maar wetenschappers kunnen er maar moeilijk vat op krijgen. Er is namelijk nog weinig bekend over waarom de e-sigaret schadelijk is voor de gezondheid. En dit terwijl het apparaat steeds meer mensen ziek maakt of zelfs doodt. In de Verenigde Staten staat de teller inmiddels op ruim 2290 ernstig zieke mensen (77 procent jonger dan 35 jaar), van wie er 47 overleden (cijfers van 20 november 2019). En ook in ons land krijgen mensen longproblemen van de e-sigaret.

Maar terwijl bewijzen voor de schadelijkheid toenemen, lijkt het apparaat populairder dan ooit sinds de Chinees Hon Lik in 2003 de huidige variant van de e-sigaret op de markt bracht. Apotheker Lik wilde mensen van het roken afhelpen door ze alleen de verslavende nicotine te laten dampen en niet het schadelijke teer. Steeds vaker echter grijpen vooral jongeren naar de e-sigaret terwijl ze daarvoor niet rookten.

Als er nicotine in de e-sigaret zit, raken ook zij verslaafd en worden daarmee een mogelijke prooi voor de aloude sigaret. Uit informatie van het Trimbos Instituut uit 2017 blijkt dat 28 procent van de 12- tot 16-jarige scholieren en ruim 40 procent van de 16- tot 18-jarigen op mbo en hbo ooit een e-sigaret met of zonder nicotine gebruikte en dat 12 procent van hen dat nog steeds doet. Kortom, de e-sigaret lijkt allesbehalve onschuldig en gezond. Wat weten we inmiddels over zijn effecten en schadelijkheid?

Dit is het begin van het artikel ‘De dood in dampvorm’ te vinden in KIJK 1/2020. Deze editie ligt in de winkel vanaf 19 december tot en met 22 januari.

Meer informatie:

• de Volkskrant: Opnieuw vijf doden in VS na gebruik e-sigaret
• TED Talk: What you should know about vaping and e-cigarettes | Suchitra Krishnan-Sarin
• RIVM: E-sigaret

Openingsbeeld: ABD LATIF MOHD SHAAFILY/EYEEM/GETTY IMAGES

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!