Eerste opname van een stervend mensenbrein

Tim Koning

24 februari 2022 09:00

Brein

Flitst je leven voor je ogen voorbij als je doodgaat? Wetenschappers die een stervend mensenbrein observeerden, suggereren dat daar misschien wel een kern van waarheid in zit.

Onderzoekers van de Universiteit van Louisville kwamen per toeval op een wel erg bijzondere ontdekking. Ze volgden de elektrische activiteit van de hersenen van een 87-jarige man met epilepsie met behulp van een EEG. Dit deden ze om eventuele epilepsieaanvallen te detecteren. Terwijl de man in de gaten werd gehouden, overleed hij tot grote schrik van de onderzoekers plots aan een hartaanval. Doordat dit gebeurde terwijl de wetenschappers zijn breinactiviteit nog aan het registreren waren, werd onverwachts de eerste opname van een stervend mensenbrein ooit gemaakt. Het team publiceerde zijn onderzoek in Frontiers in Aging Neuroscience.

Lees ook:

Gammagolven

De onderzoekers focusten zich op de 30 seconden voor en nadat het hart van de patiënt stopte met kloppen. In die tijdsspanne zag de groep iets bijzonders. In de momenten rond de dood was volgens de wetenschappers activiteit te zien van alle soorten breingolven. Maar opvallend genoeg waren de gammagolven dominant. Die houden verband met verschillende taken van het brein, waaronder dromen en mediteren, maar ook het ophalen van herinneringen.

‎”Misschien kunnen de hersenen vlak voordat we sterven een aantal laatste herinneringen aan belangrijke levensgebeurtenissen afspelen. Dat zou vergelijkbaar kunnen zijn met wat gerapporteerd wordt in bijna-doodervaringen,” suggereert Ajmal Zemmar, de neurochirurg die aan de studie werkte, in een persbericht.

Uniek

Volgens Chris Klink, neurowetenschapper aan het Nederlands Herseninstituut en de Universiteit Utrecht, presenteert het artikel unieke data. “Maar de suggestie dat de waargenomen patronen in hersenactiviteit iets te maken kunnen hebben met ‘een flashback van het leven’ vind ik erg speculatief. Het is weliswaar niet onmogelijk maar er is wel erg weinig bewijs in die richting.”

Het is extra moeilijk om conclusies te trekken, omdat het hier om slechts één patiënt gaat. Bovendien was er sprake van hersentrauma, epilepsie en uitgebreide medicatie. “Dat is een vrij bijzondere combinatie waarbij je je af kunt vragen in hoeverre de waarneming gegeneraliseerd kan worden.”

“Daarnaast,” vervolgt Klink, “is er bij dit overlijden door een hartaanval sprake van een uitgebreide fysiologische reactie van het lichaam en dus ook van de organen, inclusief de hersenen. Dat het brein daarbij niet als een soort schakelaar in één keer uitgaat, is denk ik wel wat de meeste hersenwetenschappers zouden verwachten. De exacte activiteitspatronen in de laatste seconden voor het overlijden zijn echter moeilijk te voorspellen en dat maakt deze data wel bijzonder interessant.”

Omdat het onderzoek zoveel unieke aspecten heeft, durft Klink nog geen conclusies te trekken. “Het mysterie van wat er vlak voor, tijdens, en na overlijden in de hersenen gebeurt en wat voor belevingen hier nog aan zijn gekoppeld is praktisch onmogelijk systematisch te onderzoeken en zal daarom voorlopig nog een mysterie blijven.”

Bronnen: Scimex, New Atlas, Frontiers in Aging Neuroscience

Beeld: Freeimages.com

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!