Archeologen dachten in Schotland een meer dan 3500 jaar oude steencirkel te hebben gevonden. Nu blijkt het ‘monument’ slechts twintig jaar oud te zijn.

Een bittere pil voor de betrokken archeologen; de Stonehenge-achtige steencirkel die ze begin deze maand ontdekten in het Schotse Aberdeenshire, blijkt niet 3500 tot 4500 jaar oud te zijn, maar zo’n twintig. Na de aankondiging van de vondst begin deze maand, nam de vroegere eigenaar van de boerderij waar de steencirkel gevonden werd, contact op met de onderzoekers. Hij gaf toe de structuur in de jaren 90 gebouwd te hebben.

Lees ook: Oudste stenen gereedschap ter wereld gevonden

Ontdekking

Onderzoekers van de Historic Environment Scotland en de regionale archeologische dienst waren verrast toen ze de steencirkel voor het eerst onder ogen kregen. Het zou een zogenaamde recumbent stone circle (RSC) betreffen, een speciaal type liggende steencirkel die enkel voorkomt in noordwesten van Schotland en het zuiden van Ierland.

De archeologen werden getipt door de huidige eigenaar van de boerderij waar het ‘monument’ op gebouwd is, in het dorp Leochel-Cushnie in Aberdeenshire. Er zijn momenteel meer dan 90 van dit soort cirkels bekend in Aberdeenshire. Niemand keek dus gek op toen de organisatie de steencirkel als authentiek bestempelde; waarschijnlijk tussen de 3500 en 4500 jaar oud.

Replica

Helaas was het snel gedaan met de pret. Het verdere onderzoek naar de steencirkel werd voor het goed op gang kwam, onderbroken door de vroegere eigenaar van het terrein. Die legde uit dat het niet om een eeuwenoud megalithisch monument ging, maar dat hij het ergens in de jaren 90 gebouwd had. Een (vrij goede) replica dus.

De onderzoekers vonden het al bijzonder dat het monument nog niet eerder was gevonden. En achteraf hadden misschien ook de wat bescheidenere diameter en kleinere stenen van de cirkel, vergeleken met authentieke varianten in de regio, aanwijzingen moeten zijn.

Hobby

De ‘geflopte vondst’ ging de archeologen in eerste instantie niet in de koude kleren zitten. “Als je een slechte werkdag hebt, besef dan dat je in ieder geval niet degene bent die aan de pers een nieuwe prehistorische steencirkel onthulde die nu zo’n 20 jaar oud blijkt te zijn”, postte Neil Ackerman van de regionale archeologische dienst maandag (21 januari) op Twitter.

“Het is erg moeilijk dit soort dingen te dateren, omdat je niet kunt weten wanneer het zijn plek gekregen heeft”, vertelde Ackerman. Er zijn meerdere replica’s van steencirkels in de regio, maar geen daarvan zo lijkend als deze, meldden de onderzoekers.

De man zou niemand gefopt willen hebben met zijn bouwwerk, waar hij stenen uit de buurt voor gebruikte. Hij zou zijn hobby met niemand gedeeld hebben, wat volgens de onderzoekers misschien zou verklaren waarom het niet eerder door archeologen werd opgepikt.

Bronnen: Aberdeenshire Council, Live Science

Beeld: Neil Ackerman/Aberdeenshire Council Archaeology Service

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!