Dit apparaatje zou het mogelijk maken de hoeveelheid zuurstof in je bloed niet alleen op je vinger of oorlel te meten, maar op elke plek op je lichaam.

Er zijn allerlei dingen die er voor kunnen zorgen dat de hoeveelheid zuurstof in je lijf niet is zoals die zou moeten zijn – van een relatief onschuldig stuk rennen zonder goede conditie, tot koolmonoxidevergiftiging en hartziekten. Helaas heeft je lijf nu eenmaal zuurstof nodig, en als organen er te weinig van krijgen, kunnen ze hun werk niet doen.

Doorgaans wordt het zuurstofgehalte in je bloed gemeten met een zogenaamde zuurstofsaturatiemeter, waarbij de hoeveelheid zuurstofrijk bloed met behulp van een soort knijpertje op je vinger berekend wordt. Onderzoekers aan de UC Berkeley hebben nu een flexibel apparaatje ontwikkeld waarmee die meting ook op andere plekken van je lichaam uitgevoerd kan worden. Het onderzoek werd gepubliceerd in vakblad PNAS.

Lees ook: Ronald Veldhuizen: ‘Bloed is gewoon rood. Altijd’

Bloedsaturatiemeter

Een normale zuurstofsaturatiemeter maakt gebruik van ledlampjes om rood en infrarood licht door de huid te schijnen. ‘Lichter’, zuurstofrijk bloed absorbeert een groot deel van het infrarode licht, terwijl ‘donkerder’, zuurstofarmer bloed meer van het rode licht absorbeert. Door de verhouding van beide golflengten te analyseren, kan de hoeveel zuurstof in het bloed zo berekend worden.

Het nadeel van deze techniek is dat er een relatief doorschijnende, goed doorbloede plaats op je lichaam voor nodig is – eigenlijk altijd je vinger, of je oorlel.

Zo zien ‘normale’ zuurstofmeters er vaak uit.

‘LED lapje’

Het nieuwe apparaat zou aan die beperking een einde maken. De onderzoekers combineerden hiervoor onderzoek uit 2014 waarin Berkeley-wetenschappers een flexibele ‘oximeter’ met ingebouwde leds maakten, met een geheel nieuwe manier om zuurstof in het bloed te meten. Het resultaat: een flexibel, bijna huidachtig, plastic vel met ‘ingebouwde’ rode en infrarode leds.

Ook bevat het geavanceerde ‘led-lapje’ zogeheten fotodioden – kleine lichtsensoren. Hier onderscheidt de sensor zich. In plaats van het deels geabsorbeerde licht aan de andere kant op te vangen, meten de fotodioden gereflecteerde licht. Het resultaat is hetzelfde, alleen is nu geen ‘doorschijnend’ lichaamsdeel nodig.

Hoofd, schouders, knie en teen

Tot zover zijn de onderzoekers erin geslaagd succesvolle zuurstofmetingen te doen aan de onderarm en het voorhoofd van twee welwillende ‘proefkonijnen’. Voor het flexibele apparaatje dus echt over op het lichaam de bloedzuurstof meten kan, is er nog werk aan de winkel.

De onderzoekers zijn positief over de toekomst van de ‘oximeter’ en hopen de technologie volop te gaan zien. Zo zou het apparaatje bijvoorbeeld de zuurstoftoevoer naar getransplanteerde organen kunnen monitoren.

Bronnen: PNAS, University of California Berkeley, New Atlas

Beeld: Yasser Khan/Arias Research Group

Nu in onze webshop: de KIJK-scheurkalender 2019! Deze staat vol intrigerende feiten uit de wereld van de wetenschap en technologie. Met leuke quotes, plus elke dag een ‘verjaardag’: van een bijzonder persoon of een opmerkelijke gebeurtenis. Bestel de scheurkalender hier.