Het kan ineens ontstaan tijdens het sporten of wanneer je vredig ligt te slapen: spierkramp. Waardoor ontstaat die vervelende pijn?

Lig je lekker te slapen, schiet je opeens overeind door een vreselijke pijn in je been of voet. Ja hoor: kramp! Vaak wijst je teen of voet ook nog eens de verkeerde kant op. Nadat je een tijdlang in de tegenovergestelde richting hebt gerekt, verdwijnt de kramp en kun je hopelijk weer slapen. Wat ís die vervelende spierkramp en waardoor ontstaat die?

Verkorting van de spier

Neuroloog Nicol Voermans van het Radboudumc: “Kramp is een verkorting van je spier die pijn doet. Vaak is er ook een standsverandering: je teen of voet trekt krom.” Meestal is een zenuw de aanstichter. “Als je een spier wilt bewegen, geven je hersenen via je ruggenmerg en de zenuwen in armen en benen een elektrisch signaal aan de spier door. Maar soms treedt er een soort kortsluiting op, waardoor de zenuw blíjft vuren. Het lijkt een beetje op een toetsenbord dat blijft hangen en een lange reeks tekens op het scherm laat verschijnen.”

Meestal is het een combinatie van factoren die tot kramp leidt, weet Voermans. Vermoeidheid en overbelasting door lichamelijke activiteit – zoals heftig sporten of lang op hoge hakken lopen – spelen vaak een rol. Oude mensen hebben vaker last van kramp, doordat hun zenuwen in de loop van het leven meer beschadigingen hebben opgelopen, bijvoorbeeld door een hernia.

Kou

“Verder kan door zwangerschap of uitdroging en bijvoorbeeld door alcoholgebruik of intensief sporten de verhouding tussen elektrolyten in je lichaam uit balans raken”, vervolgt Voermans. Die elektrolyten, zoals kalium en natrium, spelen een rol in de signaaloverdracht door de zenuwen. Als ze niet meer in balans zijn, kan een zenuw overprikkeld raken. De lijst factoren houdt nog niet op: ook sommige medicijnen kunnen de kans op kramp vergroten, evenals het drinken van veel koffie. “Dat laatste komt doordat spieren ook receptoren hebben voor cafeïne.”

En kou, kun je daar kramp van krijgen? Veel mensen krijgen tenslotte last van kramp in het zwembad of als ze onder een dun lakentje slapen. “Bij kou vertraagt de zenuwgeleiding en ontspannen de spieren langzamer.” Het zou kunnen dat kramp daardoor bij kou vaker doorzet en langer aanhoudt. Een prachtig excuus om met sokken aan te gaan slapen.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 2/2018.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Laat hem via onderstaand formulier achter.

[contact-form-7 id=”141402″ title=”Vraag antwoord formulier”]

Tekst: Diana de Veld

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!