‘Hoe schrijf je deze letter?’

KIJK-redactie

06 april 2018 10:00

letter

Deze letter is voor veel mensen moeilijk te onthouden, zo zou blijken uit een studie van de Johns Hopkins University. Maar klopt dit wel?

Sla een krant open en je ziet hem staan, neus in je favoriete tijdschrift en daar verschijnt hij en ook op deze website gebruiken we hem: de kleine letter g zoals hij in de lettertypes Times New Roman en Calibri is gevormd. Met een streepje bovenop zijn bolletje. Maar ondanks dat we deze letter zo vaak onder ogen komen, is de kans niet groot dat je hem direct goed kunt opschrijven.

Zo zou blijken uit een nieuwe (maar kleine) studie, gepubliceerd in het vakblad Journal of Experimental Psychology: Human Perception & Performance.

Looptail g

Allereerst vroegen de onderzoekers 38 proefpersonen of ze kleine letters – dus geen hoofdletters – kenden die je op twee manieren kon schrijven. De letter g is er daar één van. Zo is er de looptail-letter g zoals hij in dit bericht verschijnt, maar ook de open g. Dit is ook het geval bij de letter a. (Zie de afbeelding hieronder.)

Wanneer de deelnemers aan de studie de letter A of G noemden, werd ze gevraagd de twee vormen van deze letters op te schrijven. Slechts twee van de 38 proefpersonen noemde de letter g en niet één van hen schreef de ‘looptail g’ correct op. Dit terwijl 22 van de 38 deelnemers wel de letter a noemden en beide vormen van deze letter correct opschreven.

Stukje lezen

Bij een tweede experiment kregen zestien nieuwe proefpersonen een stuk tekst te lezen, waarin veertien keer een gesloten g stond. Vervolgens vroegen de onderzoekers hen de g op te schrijven zoals ze de letter in de tekst konden zien. De helft van de deelnemers schreef een open g, en van de mensen die de gesloten g neerpenden, deed slechts één persoon dat correct.

Niet alleen opschrijven blijkt lastig te zijn. Bij het derde experiment dat de onderzoekers uitvoerden, vroegen ze 25 nieuwe deelnemers te kiezen uit vier g’s, waarvan er slechts één correct was geschreven (zie afbeelding hieronder). Slechts zeven mensen kozen voor de juiste letter g.

letter

Details

Maar waarom vinden we het dan zo lastig de vorm van de ‘looptail g’ te onthouden en op te schrijven? Arie Verhagen, hoogleraar Taalwetenschap aan de Universiteit Leiden, niet betrokken bij het onderzoek: “Mensen hebben moeite zich expliciet bewust te maken van detail-kenmerken van complexe zaken die ze juist als geheel heel goed kennen.” Hij geeft een voorbeeld. “Denk aan het verschijnsel dat je van iemand die je als persoon best goed kent (een kennis of bekende Nederlander) niet kunt zeggen of die een bril draagt, blond of bruin haar heeft, als je daarnaar wordt gevraagd.”

Dit is dus geen spectaculair nieuw fenomeen en Verhagen was dan ook niet erg gecharmeerd van het onderzoek: “Eigenlijk vond ik zelf het meest intrigerende resultaat het vrij grote verschil tussen de resultaten voor de letter g en die voor de a – maar voor dat verschil hebben ze nou net nog geen echt goede verklaring.”

Bronnen: Journal of Experimental Psychology: Human Perception & Performance, The Verge

Lees ook:

KIJK 4/2018Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!