Insecten zijn een belangrijke bron van eiwit en een milieuvriendelijk alternatief voor varkens- en rundvlees. Rationele argumenten te over om wat vaker een meelworm, krekel of sprinkhaan op het menu te zetten. Ondanks uitgekiende promotiecampagnes willen we er toch nog niet aan; de walging is nog altijd sterker dan onze goede wil. Tijd voor een andere benadering.

Wie in het Zweedse Malmö het Disgusting Food Museum bezoekt, moet over een sterke maag beschikken. Je kunt er kennismaken met voedsel uit verschillende culturen: gebakken cavia’s uit Peru, kaas met maden uit Sardinië en Chinese rijstwijn met babymuizen. De Zweden zelf zijn vertegenwoordigd met surströmming, oftewel rotte haring. Volgens sommigen het meest weerzinwekkende gerecht ter wereld. Je kunt het beter niet thuis consumeren, want de stank schijnt overal in te trekken. Bezoekers die het aandurven, mogen proeven. Voor de zekerheid krijgt iedereen een spuugzakje mee en in het museum hangt een bordje waarop te lezen valt hoeveel dagen geleden iemand in het museum moest overgeven.

Insecten op het menu

Er bestaan grote culturele verschillen in de definitie van ‘lekker eten’. In 1859 publiceerde de Deens-Britse auteur Peter Lund Simmonds The curiosities of food. Simmonds was de eerste die een serieuze studie maakte van de dierlijke producten die mensen wereldwijd eten. Deze victoriaanse gentleman kroop in Londen achter zijn bureau en baseerde zijn boek voor een groot deel op de verslagen van wereldreizigers die noteerden wat er om hen heen werd verorberd. Dat bleek nogal te variëren: wereldwijd eten mensen van alles wat loopt, kruipt, zwemt, vliegt of fladdert. Simmonds ging ook uitgebreid in op het eten van insecten en liet zien dat ze in grote delen van de wereld als een delicatesse worden beschouwd.

En nog steeds staan insecten in grote delen van de wereld op het menu. De Mexicaanse bioloog Julieta Ramos-Elorduy komt tot de conclusie dat ruim 3000 etnische groepen in 130 landen insecten eten. Vooral in Afrika en Midden- en Zuid-Amerika, waaronder Mexico, worden de beestjes gegeten. Ook in Azië zijn insecten populair. In Thailand heb je supermarkten die vol liggen met termieten, mieren, wantsen, sprinkhanen en bijenpoppen. Maar in West-Europese schappen zul je tevergeefs naar deze beestjes zoeken.

Toch hameren wetenschappers er al Jaren op dat ook westerlingen insecten zouden moeten eten. Maar hoe krijgen we Nederlanders zo ver dat ze de biefstukken en karbonaden laten staan en overstappen op meelwormen, krekels en sprinkhanen? De overheid zal niet dwarsliggen: begin 2021 concludeerde de European Food Safety Authority dat de gele meelworm geschikt was voor consumptie en in november 2021 keurde de Europese Commissie de treksprinkhaan goed als voedingsmiddel.

Dit is het begin van het artikel “Ober, er zit een meelworm in mijn soep” te vinden in KIJK 11/2022. Deze editie ligt in de schappen vanaf 13 oktober tot en met 16 november.

Meer informatie:

• NPO Kennis: Moeten we allemaal insecten gaan eten?
• Kees Makers: Insecten eten voor de beginner: zo doe je dat! Plus: 3 recepten met insecten.
• de Volkskrant: Insectenvoer voor de kat, is dat wel een goed idee?
• KIJK: Filmpje: ‘Chimpansee behandelt wond met insecten’

Tekst: Jaco Berveling

Beeld: Shutterstock

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!