Het was een van de grote rijken van de oudheid, en toch hoor je niet vaak over de Byzantijnen. Daardoor zijn we vergeten hoe imposant hun cultuur was, betoogt Kevin Lygo, schrijver van het nieuwe boek Keizers van Constantinopel.

Ze brachten ons de renaissance en de oerversies van sommige van onze wetten. Ze waren de uitvinders van etmalen van 24 uur en de stichters van het huidige Istanbul, toen Constantinopel geheten. Dankzij hun cultuur kwam Pasen in zijn huidige vorm op onze kalender terecht en gingen we Kerstmis vieren met rituelen die we vandaag de dag nog gebruiken. Toch vormen de Byzantijnen en hun rijk een van de grote blinde vlekken in onze geschiedschrijving.

Waar de oude Grieken en Romeinen het onderwerp vormen voor veel films en series, zijn de Byzantijnen ook vrijwel afwezig in de populaire cultuur. Onterecht, vindt Kevin Lygo, schrijver van het nieuwe boek Keizers van Constantinopel. Daarin toont hij de rijke culturele erfenis van het Byzantijnse Rijk aan de hand van de vele keizers die dit imperium heeft voortgebracht. “Het is heel vreemd dat we niet meer weten over dit belangrijke deel van de Europese geschiedenis. De meeste mensen zullen hooguit in staat zijn om een of twee Byzantijnse keizers te noemen. Op school kreeg ik er in ieder geval geen les over. Ook veel historici doen de Byzantijnen af als een stel Griekse mietjes.”

Het rijk ontstond toen het eens zo machtige Romeinse imperium in de vierde eeuw onder druk kwam te staan. De nieuwe keizer Constantijn verhuisde de hoofdstad van het Rijk van Rome naar het oosten. Aan de zee-engte de Bosporus stichtte hij een heel nieuwe stad, die hij als goed despoot uiteraard naar zichzelf noemde: Constantinopel. Terwijl het westelijke deel van het oude Romeinse imperium langzaam in verval raakte en uiteindelijk helemaal ten onder ging, begon het oostelijke deel aan een ongekende bloeiperiode. Constantinopel werd een centrum van politieke, militaire en culturele macht. En van religieuze ontwikkeling; het was de kraamkamer van het moderne christendom.

Dit is het begin van het interview met Kevin Lygo, te vinden in het extra dikke zomernummer van KIJK. Deze editie ligt in de winkels vanaf 2 juni.

Meer informatie:

• NPO Radio 1: Een leven in letters: Keizers van Constantinopel
• Historiek: Byzantijnse Rijk (330-1453) – Tijdlijn & samenvatting
• KRO NCRV: Byzantijnse Rijk
• KIJK: Hebben de jaren tussen 614 en 911 nooit plaatsgevonden?

Tekst: Philip Dröge

Beeld: CAMERA PRESS/ANP