Kun je een boete krijgen voor je taalgebruik?

KIJK-redactie

28 november 2022 12:00

taalgebruik

Een ambtenaar in functie mag niet worden beledigd. Alleen welke woorden worden wel als beledigend gezien en welke niet?

In principe zijn er in Nederland geen strafbare woorden. Ook voor spel- of taalfouten krijg je geen boete (tot opluchting van velen…).

Het is wel zo dat je anderen niet mag beledigen, vooral als het gaat om mensen in een publieke functie, zoals buschauffeurs, de koning en de politie. Het is alleen wel lastig te bepalen welke woorden nu precies beledigend zijn. In 2000 oordeelde een politierechter nog dat ‘Joden’ een gewone term is voor een volk, en dus niet telde als belediging.

Lees ook:

Intentie

Maar vier jaar later werd er wel iemand veroordeeld die een agent voor ‘homofiel’ had uitgescholden. Het mocht niet baten dat dat woord volgens de verdediging een neutrale term voor een geaardheid is, net als ‘heteroseksueel’. In dit geval vond de rechter de intentie van de schelder belangrijker dan de woordenboekbetekenis: je mag een politieman best een homo noemen, tenzij het je bedoeling is de goede naam van die agent te bezoedelen. Afhankelijk van de context kunnen dan zelfs onschuldige woorden als ‘pannenkoek’ strafbaar zijn.

In vroeger tijden lag het trouwens anders. In een Germaans wetboek uit de vijfde eeuw lezen we bijvoorbeeld dat er een fikse boete stond op gebruik van het scheldwoord ‘quinthunt’. Dat betekende letterlijk vertaald zoiets als ‘konthond’, een beledigende term voor een man die gepenetreerd wordt door zijn bedpartner. Tegenwoordig hebben we daar het woord ‘bottom’ voor in Nederland, maar dat is geen belediging. Voor de Germanen destijds kennelijk wél, dus als je geld je lief was, kon je je vijand maar beter voor ‘pannenkoek’ uitschelden.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 5/2022.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl. En in onze nieuwste special geven we antwoord op 197 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem eenvoudig en snel via onderstaande knop.

Tekst: Sterre Leufkens

Beeld: DMITRY TKACHEV/GETTY IMAGES