Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De Zweedse Rijksbank kent dit jaar de felbegeerde prijs toe aan drie heren: Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond en Philip H. Dybvig.
Voormalig president van de centrale bank van Amerika (de Fed), Ben Bernanke, krijgt voor een derde de Nobelprijs voor Economie voor zijn onderzoek naar zogeheten bankruns. Die vinden plaats als veel mensen tegelijk hun banktegoeden proberen op te nemen, waardoor zelfs gezonde banken kunnen omvallen. Bernanke – nu werkzaam bij de denktank Brooking Institute – analyseerde de Grote Depressie van de jaren dertig, de grootste economische crisis in de moderne geschiedenis. Hij liet onder meer zien hoe bankruns een financiële crisis ernstiger en langduriger maken.
De Amerikaan deelt de prijs met Douglas Diamond en Philip Dybvig, eveneens afkomstig uit de Verenigde Staten. “Hun ontdekkingen verbeterden hoe de samenleving omgaat met financiële crises”, aldus de Zweedse Rijksbank.
Lees ook:
Deposito’s
Om de economie te laten functioneren, moet spaargeld van klanten worden geïnvesteerd in bijvoorbeeld woningbouw. Dat kan heel lang goed gaan, maar zodra een spaarder onmiddellijk toegang wil tot zijn geld, ontstaat er een probleem. Want bedrijven en huiseigenaren kunnen niet gedwongen worden hun leningen voortijdig terug te betalen. Diamond en Dybvig beschreven in 1983 in een paper wat de oplossing is voor dit probleem. Volgens de economen moeten banken in een kort tijdsbestek deposito’s aantrekken en die banktegoeden op de lange termijn omzetten in kredieten aan bedrijven, overheden en particulieren.
Met een deposito zet je je spaargeld gedurende een vooraf bepaalde periode vast. Je ontvangt dan vaak een hogere rente dan op een reguliere spaarrekening, omdat de bank zeker weet dat hij voor een afgesproken termijn over jouw spaargeld beschikt.
Ook toonden Diamond en Dybvig aan hoe geruchten de ondergang kunnen betekenen voor banken, doordat er een bankrun ontstaat. Dit scenario kan worden voorkomen als de overheid depositoverzekeringen verstrekt en optreedt als kredietverstrekker in laatste instantie voor banken.
Zweedse Rijksbank
De Nobelprijs voor de economie is overigens niet door Alfred Nobel zelf bedacht, maar werd in 1969 ingesteld door de Zweedse Rijksbank, ter herdenking van het 300-jarig bestaan van de bank. Officieel heet de prijs dan ook ‘De prijs van de Zweedse Rijksbank voor Economische Wetenschappen ter nagedachtenis aan Alfred Nobel’. De Nederlandse econoom Jan Tinbergen ontving – samen met de Noorse econoom Ragnar Frisch – voor het eerst deze prijs.
Bron: Nobelprize.org
Beeld: Getty Images