Dankzij een nieuwe breinmonitor kunnen anesthesisten er voortaan echt zeker van zijn dat een patiënt in de operatiekamer niet bij kennis is.
Het moet een ware nachtmerrie zijn: tijdens een operatie onbedoeld bij kennis raken. Het is een zeldzaamheid die bij grofweg 1 op de 19.600 operaties voorkomt, maar kan voor de patiënt in kwestie vervelende, zelfs traumatische gevolgen hebben. Australische wetenschappers hebben daarom een breinmonitor ontwikkeld die dit soort ongelukken verleden tijd moet maken.
Sensoren
Tijdens een operatie waarbij de patiënt in slaap en onder verdoving wordt gebracht, is de anesthesist verantwoordelijk voor het in stand houden van de narcose. Weliswaar heeft de specialist apparatuur waarmee hij de staat van het lichaam kan monitoren, maar kan hij of zij niet met absolute zekerheid weten of de patiënt ook geestelijk niet bij is. Daardoor kan het een enkele keer voorkomen dat een patiënt – weliswaar lichamelijk verlamd en verdoofd – ontwaakt tijdens een operatie. Zo’n totale verlamming kan als zeer onprettig worden ervaren en maakt het de patiënt bovendien onmogelijk te communiceren met het medisch personeel.
De monitor die het Australische team heeft gebouwd is een Brain Anaesthesia Response (BAR). Via sensoren op het voorhoofd en achter ieder oor is het apparaat in staat de elektrische activiteit van het brein te surveilleren tijdens de operatie. Daardoor kan de anesthesist beter vaststellen of de patiënt op de snijtafel nog onderbewust is.
Psychologische schade
Met de breinmonitor kan naar verwachting een hoop leed worden voorkomen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat patiënten die onbedoeld wakker worden op de operatietafel riskeren om ernstige psychologische schade op te lopen. Bijna de helft van de onderzochte gevallen bleek langdurige last van hun ongewenste ervaring te ondervinden, waaronder posttraumatische stress en depressies.
Daarnaast kan de BAR bijdragen aan een efficiënter gebruik van medicatie, zo stelt één van de ontwikkelaars. Door een beter zicht op de staat waarin de patiënt verkeert, kan de anesthesist bewustere keuzes maken in het doseren en toedienen daarvan. Aannemelijk is dat daardoor minder medicatie uit overbodige voorzorg zal worden gebruikt, hetgeen kosten bespaart én het herstel van de patiënt na de operatie bespoedigt.
De monitor wordt reeds geproduceerd door een commerciële partij, Cortical Dynamics. Het apparaat is klinisch getest met patiënten en heeft goedkeuring van de Australische medische autoriteiten gekregen, wat betekent dat de breinmonitor de markt op mag.