Het is dé internationale kwestie van 2017: Noord-Korea en zijn kernwapens. Kim Jong-un blijft de wereld ermee provoceren. Maar achter deze levensgevaarlijke politiek lijkt een doordacht plan te zitten.

Veel meer dan een straatarm ontwikkelingsland is Noord-Korea niet. Economisch gezien presteert het nauwelijks beter dan de provincie Drenthe en wat oppervlakte betreft staat het met 120.540 vierkante kilometer op de 97ste plaats op wereldranglijst, tussen Nicaragua en Malawi. Toch komt het land van Kim Jong-un al maandenlang bijna elke dag in het nieuws. ‘Noord-Korea test een nieuwe atoombom.’ ‘Noord-Korea schiet raket over Japan.’ ‘Noord-Korea brengt waterstofbom tot ontploffing’…

En steeds weer jagen dit soort berichten de rest van de mensheid de stuipen op het lijf. De meeste landen vinden het immers een beangstigend idee dat de Noord-Koreaanse leider wapens heeft die de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul of New York (of Amsterdam) in één klap in de as kunnen leggen. Vooral vanuit de Verenigde Staten neemt de dreigende taal toe en wordt de roep om militair ingrijpen sterker. Toch zijn er ook mensen die de situatie weliswaar ernstig noemen, maar voorspellen dat die niet tot een gewapend conflict – laat staan een kernoorlog – zal leiden. Tenminste, als de twee belangrijkste kemphanen geen domme dingen doen.

Rationele waanzin

Een van hen gedraagt zich namelijk nogal onvoorspelbaar. En dat is niet Kim Jong-un. Dat vindt Sico van der Meer, onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael, gespecialiseerd in massavernietigingswapens en met een speciale interesse voor Noord-Korea. Hij zegt: “Hoewel Kim Jong-un vaak als alleenheerser wordt afgeschilderd, klopt dat niet. Kim geniet een soort goddelijke status, maar hij heeft een kliek om zich heen waarmee hij de dienst uitmaakt. Bovendien weet hij donders goed dat een oorlog met de VS gelijkstaat aan zelfmoord. Kim is dus heel rationeel.”

Maar waarom jaagt een rationeel denkend mens de hele wereld en dan vooral een machtig land als Amerika tegen zich in het harnas? Volgens Van der Meer doet het Noord-Koreaanse regime dit weloverwogen. Aan de macht blijven; dat is het belangrijkste doel van Kim Jong-un, zoals het dat was voor zijn vader Kim Jong-il en zijn grootvader Kim Il-sung. Van der Meer: “Ze willen laten zien: ‘Val ons niet aan, want we zijn hartstikke gek. We slaan terug met kernraketten op Amerikaanse steden, of we gooien Seoul plat.’”

Op die manier zoekt Kim volgens de Clingendael-deskundige steeds de grens op. “Hij zegt bijvoorbeeld niet dat hij de Amerikaanse bases op het eiland Guam zal aanvallen. Hij zegt dat hij raketten in de richting van Guam gaat afschieten die 22 kilometer voor de kust, dus net buiten de territoriale wateren, in zee zullen vallen. Heel bedreigend en provocerend, maar nét niet over de rand.”

Dit is het begin van het artikel ‘Wat wil Kim Jong-un?’ te vinden in KIJK 11/2017. Deze editie ligt in de winkel vanaf 19 oktober tot en met 15 november.

Beeld: Getty Images

Meer informatie:

• YouTube: BBC Documentary North Korea and Kim Jong Un
• Vijf bijna-kernoorlogen
• Recent ontdekte oorlogsvaartuigen

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!