‘Ogen helpen bij het switchen tussen droombeelden’

Naomi Vreeburg

12 augustus 2015 16:00

De oogbewegingen die je maakt tijdens de REMslaap laten je steeds anders droombeelden zien, zo claimen onderzoekers.

Je ogen kunnen als een dolle bewegen tijdens de REMslaap, de fase waarin we de meest levendige dromen hebben. Wetenschappers denken al lange tijd dat onze ogen dit doen als reactie op droombeelden. En Itzhak Fried en zijn collega’s claimen nu dat deze ongecontroleerde bewegingen helpen om te schakelen naar een volgende ‘scene’ in je droom.

Epilepsie

Voor het onderzoek deden 19 epilepsiepatiënten die elektrodes diep in hun brein hadden om aanvallen te volgen, dienst als proefpersonen. De elektrodes waren voornamelijk geplaatst in de mediotemporale cortex. Wanneer iemand een foto aan je toont of je je ogen sluit en aan iets denkt, worden neuronen in dit hersengebied actief. De zenuwcellen ‘verversen’ de beelden in je hoofd. Door de elektrodes was het voor Fried gemakkelijk om gegevens voor zijn onderzoek te verzamelen.

Allereerst lieten de onderzoekers een foto zien aan de proefpersonen. Ongeveer 0,3 seconden later werden de neuronen in het hersengebied erg actief. Hetzelfde gebeurde wanneer ze aan de deelnemers vroegen zich een beeld voor te stellen met hun ogen dicht. Maar ook elke keer als hun ogen bewogen tijdens de REMslaap, waren de zenuwcellen druk bezig. “Het is zeer waarschijnlijk dat de ogen bewegen om naar een ander droombeeld te schakelen”, vertelt Fried aan BBC News.

“Kort door de bocht”

Maar niet iedereen vindt dit zo waarschijnlijk. “Het zijn mooie meetgegevens, niet zo snel door ieder te verkrijgen”, laat slaapprofessor Eus van Someren weten via de mail. “De interpretatie vind ik lastiger. In zijn algemeenheid denk ik dat het te kort door de bocht is om bewuste ervaringen te koppelen aan het hele kleine beetje neuronale activiteit dat kan worden gemeten ten opzichte van alles wat er in het brein gebeurt, maar niet is gemeten.”

Er zijn dus vraagtekens te plaatsen bij de conclusie van het team van Fried. Reden genoeg om de ogen open te houden op zoek naar andere mogelijke functies van de oogbewegingen.

Bronnen: Nature Communications, BBC News