Wetenschappers hebben ontdekt hoe trauma’s die zijn weggestopt in het onderbewustzijn weer kunnen worden herinnerd.

Sommige herinneringen zijn zo stressvol dat ons brein ze letterlijk verstopt in ons onderbewustzijn. Neurowetenschappers van de Northwestern University in Chicago hebben ontdekt wat het geheim is van dit mechanisme én hoe we het kunnen keren.

Psychologische problemen

Wanneer je je in een stressvolle situatie bevindt, neemt het aminozuur GABA de overhand in de emotionele regulering van het brein. Dit maakt ons alert, maar – zo ontdekten de wetenschappers – slaat herinneringen ook heel anders op dan we normaliter doen. Bij een zeer hoog gehalte van zogenaamde extrasynaptische GABA herleidt ons brein nieuwe herinneringen naar het onderbewustzijn. Daardoor kan het gebeuren dat sommige mensen zich een zeer traumatische ervaring achteraf niet herinneren.

Het onderdrukken van herinneringen die anders te stressvol voor ons zijn, lijkt een nuttig zelfbeschermingsmechanisme van ons brein. Maar op de lange duur kunnen zulke onverwerkte trauma’s leiden tot angst, depressie en andere psychologische problemen. Deze klachten zijn moeilijk te behandelen, aangezien de patiënt zijn oorsprong – het trauma – niet kan herinneren.

Dronken muizen

Om de herinnering terug te halen moet het brein eerst weer in de staat worden gebracht waarin het trauma werd ervaren, zo wees een experiment met muizen uit. De onderzoekers brachten de knaagdiertjes in een licht dronken staat met verhoogde GABA-receptoren. Vervolgens plaatsten ze hen in een doos, waar de muizen een elektrische schok kregen. Nuchter herinnerden de muizen het incident zich niet, maar teruggebracht in dronken staat verstokten ze bij de aanblik van de doos.

Het experiment toont een opmerkelijke verandering aan in de infrastructuur van het brein onder stress. Gewoonlijk worden herinneringen opgeslagen in toegankelijke gebieden van de hersenen, zoals de cortex. De wetenschappers ontdekten dat in een staat van grote stress (en dus hoge GABA-waarden in het brein) herinneringen voornamelijk worden opgeslagen in de subcortex. Hierdoor kunnen we in normale toestand deze niet vinden op de gebruikelijke locatie van onze herinneringen.

Behandeling

Meer onderzoek is nodig naar de menselijke toepasbaarheid van het terughalen van herinneringen uit het onderbewustzijn. Uiteindelijk zou dat kunnen resulteren in nieuwe behandelmethoden voor patiënten die kampen met psychologische problemen.

Bronnen: Nature Neuroscience, Northwestern News via EurekAlert!