Gaétan Dugas zou de spil zijn geweest van de aidsepidemie in de VS, maar dit blijkt niet waar te zijn volgens deze onderzoekers.

De Frans-Canadese steward Gaétan Dugas was slechts 31 jaar toen hij overleed aan de gevolgen van het hiv-virus. Een virus dat hij in de jaren tachtig naar Noord-Amerika heeft gebracht en waardoor de aidsepidemie is getriggerd. Althans, zo werd jarenlang gedacht. Maar een nieuwe studie gepubliceerd in Nature zou zijn onschuld nu bewijzen.

Aidsepidemie

Om tot deze conclusie te komen, onderzochten viroloog Michael Worobey (University of Arizona) en zijn collega’s samples die eind jaren zeventig waren afgenomen bij mannen die seks hadden gehad met andere mannen. Hier behoorde ook Dugas toe. Veel van deze samples werden toentertijd gebruikt voor een studie naar Hepatitis B. In de jaren tachtig werden ze gescreend op hiv; wat leidde tot de beschuldigingen richting Dugas.

Je kunt je voorstellen dat de samples door de jaren heen beschadigd waren geraakt. Maar met behulp van een nieuwe genetische techniek wist Worobey uit de samples van acht mannen het gehele genoom van hiv-virussen te plukken. Door deze genetische samenstellingen onder de loep te nemen, ontdekten de wetenschappers dat Dugas was geïnfecteerd met een versie van het virus dat al langer in de VS circuleerde. Hij was dus niet de spil in de aidsepidemie.

En dit nieuws wordt bij verschillende onderzoekers die geen onderdeel uitmaakten van de studie goed ontvangen. Deskundige op het gebied van hiv-evolutie Beatrice Hahn noemt de bevinding bijvoorbeeld het laatste stukje van de puzzel.

Letter O

Gaétan Dugas

Maar waarom werd Dugas überhaupt beschuldigd? Historicus Richard McKay die ook meewerkte aan de studie komt met een verklaring. Het begon bij de onderzoekers die het sample van Dugas in de jaren tachtig screenden op hiv. De steward werd in deze studie aangeduid met de letter O. “Sommige onderzoekers die het onderzoek bespraken, begonnen de letter als een cijfer te zien”, zegt McKay. Zo werd Patiënt O nu Patiënt nul. En met dit cijfer wordt ook wel een absoluut begin aangeduid.

Verschillende media pikten dit op en zagen Dugas als bron van de epidemie. Een paar jaar later verscheen zijn naam ook in het boek And the Band Played On als grote boosdoener. Maar zijn naam is nu, helaas wel meer dan 40 jaar na zijn dood, gezuiverd.

Bronnen: Nature, Scientific American, The Verge