Zenuwslopend tegen de pijn

Marysa van den Berg

10 november 2022 15:00

pijn

Wie aan chronische pijn lijdt, zit al snel aan de opioïden of andere heftige ­pijnstillers. ­Gelukkig worden er nieuwe technieken ­ontwikkeld die pijnprikkels wegnemen ­zonder bijwerkingen of verslavingsgevaar. Daarbij draait het om het doorbranden, koelen of ­elektrisch stimuleren van zenuwen.

In de Verenigde Staten is een heuse epidemie gaande. En dan hebben we het niet over corona, maar over opioïden. Verslavende pijnstillers uit die ­categorie zoals oxycodon en fentanyl kostten tussen april 2020 en april 2021 aan ruim 100.000 Amerikanen het ­leven. Een toename van bijna 30 procent ten ­opzichte van het jaar ervoor.

Die epidemie dreigt over te slaan naar Europa. Ook in Nederland stijgt het gebruik van pijnmedicatie. In 2018 kreeg een op de dertig Nederlanders een opioïde voorgeschreven, vijf keer meer dan acht jaar daarvoor. Gelukkig is dat nog wel vijfmaal minder dan in Amerika.

Chronische pijn

“Opioïden zijn de paardenmiddelen onder de pijnstillers”, zegt hoogleraar en pijnonderzoeker Bert Joosten van Maastricht Universitair Medisch Centrum+. “Ze worden bijvoorbeeld voorgeschreven tegen hevige pijn bij kanker of na een grote operatie. Maar gezien de bijwerkingen en de kans op verslaving moet je daar erg voorzichtig mee zijn. In de Verenigde Staten willen ze deze middelen nog weleens te makkelijk en te vaak voorschrijven.”

En dat is niet het enige probleem met het gebruik van pijnstillers. Ze werken volgens Joosten ook lang niet altijd bij chronische pijnklachten. “Je begint meestal met paracetamol en als dat niet werkt, klim je steeds verder op de pijnstillerladder. We zien soms dat patiënten jarenlang in die cascade zitten en dat bijna niets werkt. Soms is de pijn gewoonweg te ingewikkeld om met een pilletje of spuitje te behandelen.”

Zenuwen slopen

Dus is er behoefte aan alternatieve vormen van pijnbestrijding. En die zijn er wel degelijk. De laatste jaren wordt steeds meer onderzoek gedaan naar manieren om de veroorzaker van de pijn – de zenuwen die de pijnprikkels doorgeven of verwerken – middels ­technologie tot kalmte te manen.

Dit is het begin van een artikel in KIJK 12/2022. Deze editie ligt in de winkel vanaf 17 november tot en met 14 december.

Meer informatie:

Beeld: Yana Tatevosian/Getty Images