Mensen geloven na training dat een placebo pijn verlicht, ook nadat ze te horen krijgen dat het om een nepmedicijn gaat.
Opknappen van een pilletje waar alleen maar suiker en zetmeel in zit of waarvan de kleur de pijn al kan verlichten. Het placebo-effect blijft een raar fenomeen. En het wordt nog vreemder. Onderzoekers van de Universiteit van Colorado hebben namelijk ontdekt dat je mensen kunt trainen om te geloven in een placebo, ook al wordt ze verteld dat het een nepmedicijn is.
Blauwe vaseline
Voor de studie kregen 40 proefpersonen een heet, keramisch element tegen hun onderarm aan. Dit was warm genoeg om pijn te ervaren, maar het verbrandde de huid niet. Voordat deze prikkel werd toegediend, kreeg de ene groep een placebo, vaseline gemengd met een blauwe kleurstof. De onderzoekers vertelden ze dat het ging om een echt medicijn. Een controlegroep smeerde vaseline zonder kleurtje op en kreeg direct te horen dat het om een stof zonder pijnstillende werking ging.
Nadat de deelnemers de blauwe vaseline op kregen, werd het element tegen hun onderarm geplaatst. Maar stiekem zetten de onderzoekers het pijnelement op een lagere temperatuur. Uiteraard gaven de proefpersonen aan dat de placebo de pijn verlichtte. Aan sommigen werd na één sessie verteld dat het ging om een nepmedicijn, en na nogmaals toedienen van het element op normale temperatuur werkte de crème volgens deze deelnemers niet meer. De controlegroep liet dit ook al na één ‘behandeling’ weten.
Maar de proefpersonen waarbij het trucje met het verlagen van de temperatuur vier keer werd toegepast, ervoeren nog steeds pijnverlichting door de blauwe vaseline wanneer de temperatuur op standje normaal was gezet. En dit effect hield aan, zelfs nadat ze was verteld dat het om een placebo ging.
Hersenen aanleren
“We moeten nog veel meer onderzoek doen naar dit verschijnsel”, vertelt hoofdonderzoeker Scott Schafer in een persbericht. “Maar we denken dat geloof in een medicijn en de ervaring dat het zou werken, het brein leren om de behandeling te zien als effectief. Na het trainen, kunnen je hersenen nog steeds op dezelfde manier reageren op de placebo, ook al geloof je er niet meer in.”
Een placebo-effect kan ook negatieve gevolgen hebben, je kunt er zelfs aan doodgaan. Lees er hier meer over.
Bronnen: Journal of Pain, IFL Science, University of Colorado at Boulder via EurekAlert!