Op 7 oktober is het honderd jaar geleden dat de KLM werd opgericht. Vooral de eerste decennia van het bedrijf waren roerig. Aan het roer van de nationale luchtvaartmaatschappij stond een man die KLM goed beschouwd tweemaal uit de grond stampte en groot maakte: de onstuitbare Albert Plesman. Maar Plesman was niet de enige Nederlander die een luchtvaartmaatschappij oprichtte. En strikt genomen ook niet de eerste trouwens.
1) Frits Koolhoven
In de jaren twintig en dertig is Frits Koolhoven na Anthony Fokker de belangrijkste vliegtuigontwerper van Nederland. Maar al in september 1919 (een maand voordat de KLM wordt opgericht) begint hij in samenwerking met ene luitenant Coblijn de luchtvaartmaatschappij COBOR. Met de in Engeland gebouwde F.K. 26 wordt er gevlogen tussen Hounslow, een voorstad van Londen, en het vliegveld Soesterberg. Na een paar weken is het avontuur voorbij: de Britse regering eist het toestel zo vaak voor transporten op dat COBOR zijn activiteiten moet staken.
2) Martin Schröder
Twee voormalige luchtmachtpiloten die aan rondvluchten gaan doen. Zo begint in 1958 het verhaal van de dan 27-jarige Martin Schröder en zijn twee jaar oudere compagnon John Block. De aanvankelijke naam van hun luchtvaartmaatschappij, Martin’s Air Charter, wordt in 1966 veranderd in Martinair Holland. Het bedrijf heeft eigen bestemmingen en springt daarnaast bij op de routes van de KLM, Singapore Airlines en British Airways. Sinds 2011 voert Martinair als onderdeel van Air France-KLM alleen nog maar vrachtvluchten uit.
3) Atilay Uslu
De Turkse Nederlander Atilay Uslu begint zijn zakelijke carrière in 1990 als uitbater van een Haarlemse shoarmazaak. Moe van het nachtwerk stort hij zich drie jaar later op de reisbranche, met een bureau dat is gespecialiseerd in vliegtrips naar zijn geboorteland. In 2000 richt Uslu samen met Yildiray Karaer de touroperator Corendon op, in 2005 gevolgd door het Turkse Corendon Airlines. In 2011 komt daar Corendon Dutch Airlines bij. Met 24 vliegtuigen worden nu ongeveer drie miljoen passagiers per jaar vervoerd.
ARTHUR VRIEND/HH
Dit is een kader uit het artikel ‘Internet geeft gas’ te vinden in KIJK 10/2019. Deze editie ligt vanaf 19 september in de winkel tot en met 16 oktober.
Meer informatie:
Tekst: Leo Polak
Openingsbeeld: JAC. DE NIJS/ANEFO CC BY-SA 3.0
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!