Superbugs zijn de schrik van iedere arts, omdat deze bacteriën tegen veel antibiotica resistent zijn. Toch lijkt er nu een oplossing gevonden.

Ze is pas 25 jaar oud, maar maakt nu al vele tongen los in de microbiologische wereld: Shu Jie Lam. Deze Australische promovendus heeft namelijk een polymeer ontwikkeld dat doelgericht bacteriën kan aanvallen zonder dat daar antibiotica bij komt kijken. Dat maakt het een doeltreffend middel in het gevecht tegen de zogenoemde ‘superbugs’ die elk jaar steeds meer slachtoffers maken. Dit maakte ze bekend in een studie gepubliceerd in Nature Microbiology.

10 miljoen doden in 2050?

Superbugs zijn agressieve bacteriën, waaronder bijvoorbeeld E. coli, die een resistentie tegen verschillende antibiotica opbouwen. Die eigenschap kunnen ze bovendien ook doorgeven aan andere cellen. En dat is een groeiend probleem. Jaarlijks sterven zo’n 700.000 mensen door een superbug en volgens de World Health Organisation zal dit aantal in 2050 op 10 miljoen liggen.

De ontdekking van Lam is onder andere spraakmakend omdat de bacteriën juist geen immuniteit lijken op te bouwen tegen het polymeer. Hierdoor blijkt een behandeling met deze stof tot nu toe keer op keer succesvol te zijn.

Zelfvernietiging

De aanval die het polymeer uitvoert op de superbugs is een vorm van teamwork. Meerdere polymeren worden opgestapeld in een

SNAPPs hecht zich aan een E. Coli-bacterie om vervolgens de celwand kapot te scheuren.

stervormig molecuul met 16 of 32 armen. Deze constructie, SNAPPs genaamd, hecht zich aan de bacterie en scheurt vervolgens de celwand kapot. “De bacterie komt hierdoor onder zoveel druk te staan dat hij zichzelf vernietigt”, zegt Lam.

Lam benadrukt in haar studie verder dat gezonde cellen met rust worden gelaten, terwijl antibiotica die ook kan aanvallen. Deze conclusie trekt zij na diverse labtests en nadat ze succesvol levende muizen heeft genezen die met een bacterie waren geïnjecteerd.

Kinderschoenen

Begeleidend hoogleraar Greg Qiao is ontzettend trots op de ontdekking van zijn pupil. “Het is een van de grootste wetenschappelijke doorbraken die ik in de afgelopen twintig jaar voorbij heb zien komen”, vertelt hij aan de Telegraph.

Toch vraagt hij mensen om nog niet te enthousiast te worden. “Het onderzoek staat momenteel nog in de kinderschoenen en, tenzij er ineens miljoenen in wordt gepompt, kan het nog wel vijf jaar duren voor het polymeer volledig is ontwikkeld.”

Arts-microbioloog Jan Kluytmans, niet betrokken bij het onderzoek, sluit zich daar bij aan. “Het klinkt veelbelovend, maar er is nog een lange weg te gaan voordat we kunnen spreken over een bruikbaar geneesmiddel. Veel soortgelijke ontwikkelingen zijn in het verdere proces gestrand. Dit komt voornamelijk door bijwerkingen, maar ook de effectiviteit in mensen kan nog behoorlijk tegenvallen.”

Kluytmans benadrukt wel dat het goed is om te zien dat er nieuwe ontwikkelingen zijn, maar dat we nog even moeten afwachten voordat het duidelijk wordt wat dit voor mensen gaat betekenen.

Bronnen: Nature Microbiology, Telegraph, ScienceAlert