De mens doet er alles aan om de rat uit te roeien, terwijl het dier steeds slimmer lijkt te worden. Wanneer komt er een einde aan deze oorlog?

Een bestrijder staat klaar met een jachtgeweer; de loop gericht op de graanschuur waar – afgaande op de keutelresten – wel honderd ratten zouden rondkruipen. Zijn collega’s strooiden een week eerder kilo’s gifkorrels en nu takelt een kraan het dak van de schuur af. Een collega inspecteert de boel van boven af: mooi, alle ratten zijn dood. De bestrijdingsdienst steekt de schuur in brand en de hulpdiensten verlaten het terrein.

Rattenvrij

In de Canadese provincie Alberta is de mens aan de winnende hand in de oorlog tegen de rat, onthult een reportage van journalist Josh Dzieza op het weblog The Verge. Alberta is een van de weinige plekken op aarde waar ratten pas laat op de stoep stonden – of nou ja, ongezien langs de stoeprand voorbij kropen: pas in de jaren vijftig. De overheid startte toen direct een campagne die alle burgers opriep om elke rat te melden. Inmiddels is de provincie, zo groot als Frankrijk, vrijwel rattenvrij. Toch kruipt geregeld een handjevol ratten de grens over. Maar voordat ze zich verder verspreiden, staat de ongediertebestrijding alweer klaar met jachtgeweren, gifkorrels en een allesvernietigend vuur.

In Nederland zijn onder meer Utrecht en Rotterdam de ratten inmiddels goed beu en willen ervanaf. Al was het maar omdat ze via hun urine de ziekte van Weil verspreiden: een bacteriële infectie die leidt tot wekenlange misselijkheid, braken en hoofdpijn, en bij pechvogels zelfs tot orgaanfalen. Ook buiten de stad moeten ratten weg: een kwart van de stalbranden op het platteland is mogelijk te danken aan een rat die een kabel kapot knaagt.

De strijd tussen mens en rat woedt al eeuwen. Hij heeft wat weg van een schaakspel: zodra de mens een nieuwe rattenruimtechniek bedenkt, past de rat zich weer aan. Tegen sommige giffen worden ratten resistent; ook laten de knaagdieren zich niet zomaar in de val lokken. Terwijl miljoenen ratten de dood vinden door gif en vallen, blijven hun overlevende familieleden doodleuk overlast veroorzaken. Of de mens deze strijd ooit kan winnen, is maar de vraag.

Dit is het begin van het artikel ‘De rattenoorlog’ te vinden KIJK 4/2019. Deze editie ligt in de winkel vanaf 21 maart tot en met 17 april.

Meer informatie:

• YouTube: Ratting with terriers
• The Guardian: ‘We’re winning’: how a Canadian province the size of France stays rat-free
• de Volkskrant: De rat rukt op en hij is niet van plan om snel te verdwijnen.

Tekst: Ronald Veldhuizen

Openingsbeeld: Getty Images

Nu in de winkel: KIJK Hoogvliegers! Een special boordevol spannende verhalen uit de luchtvaart. Bestel hem hier voor maar €6,99.