Dit keer geen redactioneel van hoofdredacteur André Kesseler, maar van zijn ‘invaller’ Diederik Jekel. Hij greep het gasthoofdredacteurschap aan om zich uit te spreken over de kloof tussen alfa-, gamma- en bètaonderzoek.

Voor mijn nieuwe televisieserie Jekels Jacht, waarvan je de eerste aflevering al bij de NTR hebt kunnen zien, mocht ik spannende dingen doen. In dit programma kijken we naar oude wetenschappelijke experimenten en proberen die vervolgens zo goed mogelijk na te bootsen.

Baanbrekende experimenten

Zo stond ik een tijdje terug twee oude kanonnen af te schieten om, net als Gerrit Moll in 1823, de snelheid van het geluid te kunnen bepalen. En maakte ik mijn eigen telescoop om in de voetsporen te treden van Hans Lipperhey, de uitvinder van dat apparaat. Bovendien bouwden studenten van het ROC Horizon College uit Alkmaar de houten duikboot na van wetenschapper Cornelis Drebbel (1572- 1633), waarmee ik een poging deed om een ‘onderwaters’ tochtje te maken.

“Alfa- en gammawetenschappers krijgen veel minder aandacht dan bèta’s zoals ik”

In Jekels Jacht gaat het om Nederlandse baanbrekende experimenten. Maar in het buitenland zijn natuurlijk ook enorm veel proeven gedaan die de manier waarop we naar de wereld kijken drastisch hebben veranderd. Neem Ernest Rutherford, die in 1911 met een stukje goudfolie bewees dat het atoom er heel anders moest uitzien dan men toentertijd voor ogen had. Of Blaise Pascal, die in 1647 met een kwikbarometer korte metten maakte met de gedachte dat er geen vacuüm kon bestaan. Toen KIJK mij vroeg om deze maand voor hoofdredacteur te spelen – ontzettend leuk en een hele eer – leek het mij interessant om deze baanbrekende experimenten eens op een rij te zetten.

Kloof

Verder greep ik het gasthoofdredacteurschap aan om me uit te spreken over de kloof die bestaat tussen alfa-, gamma- en bètaonderzoek. De eerste twee krijgen veel minder aandacht dan bèta’s zoals ik. Ook moeten de wetenschappers die dit onderzoek uitvoeren veel harder knokken voor financiering. Erg scheef als je het mij vraagt, want bèta’s kunnen simpelweg niet zonder alfa’s en gamma’s. In een duo-interview met mij en ethicus en Eerste Kamerlid Annelien Bredenoord komt deze kwestie uitgebreid aan bod.

Ik hoop dat jullie mijn invalbeurt als hoofdredacteur kunnen waarderen. Ik heb er in elk geval veel plezier aan beleefd.

Deze redactioneel staat ook in KIJK 3/2022, hier met gratis verzending te bestellen.