Vojna kapoet! Met deze kreet lieten Russische soldaten hun Duitse tegenstanders in het voorjaar van 1945 weten dat het gedaan was met de oorlog. Tienduizenden Russen riepen dat te vroeg. Want hun leider Jozef Stalin moest en zou Berlijn in handen krijgen, en snel ook. Daarbij werd niet op een divisie meer of minder gekeken.
Om de vier meter staat een stuk geschut. In totaal zijn het er bijna negenduizend, waaronder houwitsers met een kaliber van 203 millimeter. Zeven miljoen granaten liggen klaar om afgevuurd te worden. Vanuit een goed gecamoufleerde commandopost op een heuvel kijkt maarschalk Georgi Zjoekov toe. Het is maandag 16 april 1945. Zeventig kilometer verderop ligt Berlijn.
>>> Lees ook: Operatie Barbarossa: strijd zonder genade <<<
Om drie uur ’s ochtends barst het artilleriebombardement los. Zelfs ervaren Russische kanonniers schrikken van het lawaai dat geproduceerd wordt. Spoedig belemmert een dik gordijn van rook en stof het uitzicht. Daardoor valt Zjoekovs tweede overdonderingstruc in het water. Over een afstand van 30 kilometer heeft hij 143 zoeklichten laten plaatsen die de Duitse tegenstander het zicht op de oprukkende Russische eenheden moeten ontnemen. Maar zodra ze aanflitsen, valt hun licht op de rook en worden juist de Russen verblind. En als de infanteristen zich omdraaien, kijken ze recht in de schijnwerpers.
Alleen al tijdens de eerste dag van het offensief verschieten de Russen ruim 1,2 miljoen granaten. Het resultaat valt tegen. Een gevangengenomen Russische soldaat heeft de Duitsers verteld dat er een grote aanval op komst is. De Duitsers ontruimen vervolgens hun voorste linies, zodat veel granaten lege loopgraven en schuttersputjes treffen. Zodra de Russen de vrijwel ongeschonden stellingen daarachter bereiken, stuiten ze op hevig verzet. Bovendien moeten ze heuvelopwaarts vechten. Zjoekov wordt zenuwachtig en besluit nog voordat de infanterie een doorbraak geforceerd heeft zijn tanks in de strijd te gooien. Het leidt tot een chaos. Russen schieten op Russen. Alles en iedereen rijdt door elkaar. Russische jachtbommenwerpers bestoken ook de eigen eenheden.
Benieuwd naar de rest van dit verhaal? Die vind je in de Tweede Wereldoorlog-special van KIJK. In deze 132 pagina’s tellende editie nemen we je mee langs de meest opmerkelijke gebeurtenissen uit die periode. Bestel hem hier!