Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
In samenwerking met ProRail brengt de Technische Universiteit van Eindhoven de looproutes van reizigers op perrons in kaart.
Je kunt je haast niet meer voorstellen hoe je een jaar geleden jezelf tussen alle andere treinreizigers op het perron wrong om een goed plekje te bemachtigen. Het liefst stond je op de plek waar de trein zijn deuren opende, zodat je zo snel mogelijk kon instappen voor een zitplaats. Hoe anders is het nu.
Ons gedrag is sinds de coronapandemie compleet veranderd. Door de introductie van termen als social distancing en anderhalvemetersamenleving zijn drukke perrons dan ook ondenkbaar. Maar hoe bewegen mensen zich nu deze regel zo belangrijk is geworden? ProRail en de TU Eindhoven zochten het uit.
Lees ook:
Knelpunten
Nieuw is het onderzoek niet: de Eindhovense universiteit begon twee jaar geleden in opdracht van de spoorwegbeheerder met het analyseren van de loopstromen van treinreizigers. Dit doen de TU/e-onderzoekers op anonieme wijze met sensoren die de bewegingen van mensen meten. Met die gegevens kunnen beide partijen nadenken over manieren om drukke perrons veiliger te maken.
Met de coronapandemie is het belangrijker dan ooit geworden om drukke plekken te monitoren. En hoewel er nu veel minder mensen op stations komen, heeft het kleine aantal reizigers wel meer ruimte nodig. Hierdoor ontstaan nieuwe knelpunten op perrons, schrijft de TU Eindhoven. De universiteit en ProRail besloten daarop om dit ‘anderhalvemetergedrag’ te analyseren.
Vervuilde data
Eerst moesten de onderzoekers de mensen die samen de trein pakken uit de dataset filteren. Ouders die met kinderen bijvoorbeeld reizen, en dus uit één huishouden komen, vervuilen als het ware die dataset, want zij zijn niet aan de afstandsregel gebonden.
Dat losten wetenschappers van de faculteit Applied Physics in Eindhoven op door een algoritme te ontwikkelen dat nauwkeurig en in real-time mogelijke groepen uit een huishouden kan herkennen. Het algoritme kijkt naar mensen die samen het station binnenkomen, tijdens hun tocht door het station steeds samenblijven en ook samen in dezelfde trein stappen. De kans is dan immers groot dat het om koppels of gezinnen gaat.
Druk perron
Sinds 2017 meten de TU/e en ProRail een van de drukste perrons van Nederland door: perron 5 op Utrecht Centraal. Normaal gesproken registreren de negentien sensoren 100.000 metingen per dag, maar dat aantal is teruggeschroefd naar 16.000 sinds het coronavirus in Nederland zijn intrede deed. De sensoren volgen anoniem het wandelgedrag van forenzen en reconstrueren een dieptekaart.
Deze kaart geeft de afstand weer tussen elk ruimtelijk punt en de sensoren. Als voetgangers langs een van de sensoren lopen, wordt er een soort ‘diepte-vingerafdruk’ gemaakt. Hierbij zijn hoofden de bovenste punten, schouders iets lager, dan komt de rest van het lichaam, met armen en benen.
Elke vingerafdruk identificeert de positie van voetgangers, zonder dat die informatie herleidbaar is tot een persoon, en bepaalt hun looproute. En wat nu vooral handig is, is dat de onderzoekers het ‘anderhalvemeterloopgedrag’ kunnen vergelijken met het gedrag van vóór de pandemie.
Bronnen: PLOS ONE, TU Eindhoven
Beeld: ProRail