Niet alleen voor Popeye is spinazie een uitkomst. Een spinazieblad zou kunnen helpen hartweefsel te kweken in laboratoria.

De wetenschap is al goed op weg om menselijk weefsel uit stamcellen te maken – van hartcellen in een petrischaaltje tot 3D-geprinte oren. Maar deze lichaamsonderdelen kunnen niet functioneren als er geen bloed kan worden aangevoerd. Hier snijden we een probleem aan: om de bloedtoevoer in goede banen te leiden, is een complex netwerk van weefsels nodig. En dit is lastig te kweken.

Spinazieblad

Een team van onderzoekers van het Worcester Polytechnic Institute (WPI) komt met een wel heel originele oplossing: waarom gebruiken we de nerven van spinaziebladen niet gewoon om stoffen in ons lichaam te vervoeren? De structuur van het nervennetwerk lijkt tenslotte op dat van het menselijke systeem.

Makkelijker gezegd dan gedaan. Allereerst moesten de onderzoekers de plantencellen verwijderen uit de spinaziebladen. Hierbij moest het vasculaire systeem intact blijven. Om dit te vergemakkelijken, wasten ze de bladen met een speciaal detergent, waardoor ze van groen naar doorzichtig wit kleurden.

Vervolgens werden menselijke hartcellen bij de bladen gevoegd en binnen een paar dagen repliceerden deze cellen zichzelf in het blad en na vijf dagen zagen de onderzoekers samentrekkende bewegingen. Er werden zelfs vloeistoffen en ieniemienie deeltjes door de spinaziebladen gepompt.

Twijfels

Kan deze techniek daadwerkelijk iets betekenen voor mensen met een slecht functionerende rikketik? De onderzoekers zijn in hun paper voorzichtig deze conclusie te trekken. Zo weten ze niet hoe het menselijk lichaam zou reageren op plantenmateriaal en is er de vraag of het bladweefsel wel sterk en elastisch genoeg is.

Naast deze twijfels, vraagt Yaël Nossent (universitair docent op de afdeling Heelkunde van het LUMC) zich ook af hoe het bladsysteem moet worden aangesloten op de bestaande circulatie. “Dat de hoofdnerf kan worden gehecht aan een slagader en zo zorgt voor de bloedtóevoer kan ik me voorstellen,” mailt Nossent, maar waar bij dierlijke gedecellularizeerde organen ook al een bloedáfvoer aanwezig is, is dat bij een blad niet het geval. Ik heb moeite me voor te stellen hoe alle micro-nerfjes van het blad op de menselijke bloedvaten zouden moeten worden aangesloten.”

En als dat op te lossen is? Zouden spinaziebladen hartpatiënten dan kunnen helpen? “De optimist in mij wil graag geloven van wel,” reageert Nossent, “de realist in mij blijft sceptisch…”

Bronnen: Biomaterials, Popular Mechanics