Stap dichter bij een universeel kankervaccin?

Laurien Onderwater

04 juni 2016 13:00

Universeel vaccin tegen kanker gevonden?

Verschillende nieuwsmedia spreken van een doorbraak: de eerste stap naar een vaccin tegen verschillende soorten kanker zou zijn gezet.

Een internationaal onderzoeksteam beweert een grote stap voorwaarts te hebben gezet in de richting van een nieuwe kankertherapie. Het gaat om een vaccin dat het immuunsysteem van de patiënt triggert om cellen aan te maken die zelf de kanker bestrijden.

Kleine stukjes tumor

We zijn gewend dat we een vaccin krijgen om ziektes te voorkomen, maar dit vaccin is voor de mensen die al kanker hebben. Het werkt als volgt: de onderzoekers isoleren kleine stukjes genetische code – RNA – uit de tumoren van de patiënten, stoppen ze in nanodeeltjes en injecteren ze vervolgens in de bloedbaan. Immuuncellen worden hierdoor extra gedrild om de kanker als bedreiging te zien en vallen aan.

Omdat vrijwel elke tumor wordt gekenmerkt door RNA, zou deze therapie toepassingen hebben op veel verschillende soorten kanker. Een universeel kankervaccin dus.

Maar volgens Marjolein van Egmond van de afdeling Moleculaire Celbiologie en Immunologie aan het VUmc moeten we hiermee oppassen. “Er is een aantal zaken waar ook deze aanpak tegenaan zal lopen. Zo wordt bijvoorbeeld niet elke kanker even goed door het immuunsysteem herkend.”

Doorbraak?

Het vaccin is in muizen getest, maar ook al in drie patiënten met verschillende types van de ziekte. In muizen wist de therapie agressief groeiende tumoren te bestrijden. En ook in de patiënten werden de tumoren kleiner of bleven ze ‘klinisch stabiel’.

Bijkomend voordeel is dat de bijwerkingen beperkt bleven tot griepachtige verschijnselen. En dat is stukken minder vervelend dan de ongewenste effecten, veroorzaakt door chemotherapie. Van Egmond: “Maar of het vaccin écht een doorbraak is om kanker te genezen, moet in de toekomst gaan blijken.”

Bronnen: Nature, Independent, ScienceAlert, Gizmag