Waarom krijgt de een PTSS na een traumatische ervaring en de ander niet? Reinoud Kaldewaij scande voor zijn promotieonderzoek bij het Donders Instituut in Nijmegen de hersenen van 340 mensen aan de start van hun politieopleiding. Degenen die hoger scoorden op emotionele controle hadden zestien maanden later minder PTSS-achtige klachten.

Welke rol speelt emotionele controle bij stress?

“Controle over de emoties kan nuttig zijn om te kunnen nadenken over hoe je wilt reageren. De theorie is dat je dan op het moment zelf minder gestrest raakt en daardoor achteraf minder klachten krijgt. We toetsten met een computertaak de emotionele controle van agenten in opleiding, voordat ze stressvolle werksituaties meemaakten. Minder activiteit in de anterieure prefrontale cortex, het hersengebied dat een rol speelt bij emotieregulatie, bleek inderdaad een voorspeller voor het risico op PTSS.”

Wat leerden jullie hiervan?

“Als je alleen achteraf onderzoekt hoe mensen met een trauma emoties verwerken, weet je niet of problemen ontstaan door dat trauma of door een al bestaande zwakte in het systeem. Dat laatste blijkt dus uit onze studie.”

Gaat dit elders ook op?

“Ik verwacht zeker hetzelfde patroon in algemene groepen. Al is het moeilijker te controleren, want je weet niet wanneer iemand iets traumatisch zal overkomen. De agenten in onze studie maakten in zestien maanden gemiddeld zeven mogelijk traumatische gebeurtenissen mee.”

Is deze controle te trainen?

“Dat is een vervolgvraag, maar Amerikaanse onderzoekers zagen bijvoorbeeld bij PTSS-patiënten bij wie therapie aansloeg hogere activiteit in de anterieure prefrontale cortex.”

Deze Aan het woord staat ook in het artikel ‘De stressfactor’ te vinden in KIJK 3/2021. Deze editie ligt in de winkel vanaf 18 februari tot en met 17 maart.

Meer informatie:

• de Gelderlander: Emoties de baas? Dan loop je minder kans op psychische klachten na een trauma
• Voxweb: Je emoties de baas zijn helpt een trauma voorkomen
• de Volkskrant: Als een knuffel ligt de slaaprobot in je armen. Hij vertraagt je ademhaling en bevordert de nachtrust
• KIJK: Kun je kale plekken krijgen van stress?

Tekst: Anouk Broersma

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!