Tien gerechten (met bijzondere ingrediënten)

KIJK-redactie

26 december 2022 15:00

traditionele gerechten

Men neme een schapenmaag op een bedje van brandnetelpudding, afgemaakt met een mierenchutney en een kopje strontkoffie toe. Tien traditionele gerechten met opmerkelijke ingrediënten op een rij.

Tijdens de kerstdagen draait het eigenlijk maar om een ding: eten. In Nederland is gourmetten nog steeds erg populair, in Amerika staat de gevulde kalkoen bij velen op het menu, en in Nieuw-Zeeland zetten de mensen graag hun tanden in Beef Wellington. Allemaal feestelijke, maar ook redelijk gewone gerechten. Dat gaat niet voor deze tien traditionele maaltijden op die wel erg bijzondere ingrediënten bevatten.

>>> Lees ook: Wat tikken Nederlanders weg? <<<

1) Weken in de week

Heb je weleens een traditionele Engelse kerstpudding voorgeschoteld gekregen? Dan is een beetje dankbaarheid wel op zijn plek. Het bereiden van een Christmas pudding is niet per se veel werk, maar vergt wel de nodige voorbereidingstijd. De meeste Britten laten hun donkere, kruidige plumpudding – die vooral rozijnen en ander gedroogd fruit bevat – weken rijpen, voor een diepe en rijke smaak. Probeer er al die tijd maar eens vanaf te blijven.

2) Zandhappen

Wie eten lang goed wil houden, moet er zo veel mogelijk vocht aan onttrekken. In de Scandinavische landen werd rauwe zalm al in de middeleeuwen op die manier geconserveerd. De vis werd flinterdun gesneden, gezouten en een tijdje begraven in zand. Door dat laatste ging de zalm een beetje rotten, wat hem een vollere smaak gaf. Dit gerecht, gravlax (letterlijk: begraven zalm), bestaat ook nu nog, maar dan gemaakt met behulp van marinade.

3) Door de maag

Haggis is voor veel mensen hét gruwelgerecht bij uitstek. Niet zo gek: de Schotse maaltijd bestaat uit het hart, de longen en de lever van een schaap. De organen worden samen met reuzel, ui, havermout, peper, bouillon, zout en kruiden in een schapenmaag gepropt. Vervolgens wordt het geheel gekookt. In de Hooglanden zijn ze er dol op; haggis wordt zelfs gezien als het nationale gerecht van Schotland. Smakelijk!

gerechten
Haggis aangesneden. © Tess Watson/CC BY-SA 2.0

4) Strontkoffie

Liefhebbers van echt exquise bonen halen hun neus voor op voor een ’gewoon’ pak koffie van een paar euro. Kopi Loewak heeft een bijzondere smaak en is met een prijs van zo’n 200 tot 600 euro per kilo de duurste koffie ter wereld. Het ‘recept’ is dan ook uniek en omslachtig. De koffiebonen moeten namelijk eerst het darmkanaal passeren van de loewak, een civetkat. Daar krijgt de boon (zie achtergrond) pas zijn specifieke smaak.

5) Fatal attraction

Een hapje kogelvis kan je duur komen te staan. Het lichaam van deze bolle zeebewoner zit vol tetrodotoxine, een dodelijke stof. Toch is fugu (Japans voor kogelvis) een ware lekkernij, mits je de vele giftige delen uit de vis weet te snijden. Alleen al om die reden moeten chef-koks een jarenlange training ondergaan. En daarna dienen ze van elke kogelvis die ze serveren, zélf het eerste hapje te nemen.

gerechten
Fugu. © Chris 73/CC BY-SA 3.0

6) Levend gekookt

Een gerecht met de bijnaam tofu hell voorspelt weinig goeds. Het Japanse dojo tofu is even gruwelijk als simpel. Breng een pan water goed aan de kook en mik daar een blok tofu en een handvol levende modderkruipers in. De kleine, palingachtige visjes graven zich meteen in de nog koude tofu in om aan het kokendhete water te ontsnappen. Uiteraard gaan ze daar alsnog hun dood tegemoet, en nog een langzame ook.

7) Prikkelpudding

Het oudste recept ter wereld stamt uit 6000 voor Christus en werd in 2007 ontdekt door onderzoekers van de universiteit van Wales. Het bijbehorende gerecht? Een cake van bloem, water en brandnetels. Anders dan deze zogenoemde nettle pudding doet vermoeden, krijg je er geen blaren van. Brandnetels die worden verhit, zijn na zo’n dertig seconden koken hun stekelige eigenschap kwijt. Nettle pudding is tegenwoordig in allerlei varianten verkrijgbaar.

8) Gebruik je harses

Varken geslacht? Zonde om er iets van weg te gooien. Om die reden gingen ook varkenskoppen vroeger in Nederland en België gewoon in de pot. Samen met wat augurken, gelatine, paprika’s en kruiden werden de zwijnenkop net zolang gekookt totdat het vlees loskwam. Doordoor de vleesmolen, even samenpersen, en dan kreeg je een trillerige substantie met de toepasselijke naam hoofdkaas of zult. Lekker voor op je boterham.

9) Mierzoet

Denk je aan India, dan denk je aan chutney. Deze smaakmaker kan bestaan uit talloze soorten kruiden, groenten en fruit. Maar chaprah bevat een wel héél bijzonder ingrediënt. Dit mengsel is onder meer gemaakt van rode mieren die na de vangst worden gedroogd op een heet vuur. Nog wat zoetstoffen en kruiden erbij, en klaar is Kees. De mierendelicatesse wordt gegeten bij talloze maaltijden, van naan tot curry.

10) Streepje voor

Snijd een Morbierkaas door en het eerste wat opvalt, is de donkere streep in het midden. Deze ‘ader’ dient van oudsher ter bescherming. Boeren in de Franse Jura bewaarden hun wrongel (melkeiwitten) tot ze genoeg hadden om een halve kaas te maken. Om ongedierte bij de wrongel weg te houden, strooiden ze er een aslaag overheen, die in de kaas gevangen raakte als de rest van de wrongel erbij werd gegooid. Daar proef je overigens niks van (zeggen ze).

gerechten
Morbier © Dominik Hundhammer/CC BY-SA 3.0

Dit lijstje staat ook in de Know How-special ‘De 10’.

Openingsbeeld: 123RF

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!