Vandaag werd bekend dat de Russische militair Stanislav Petrov op 77-jarige leeftijd in mei is overleden. Hij wist een kernoorlog te voorkomen.
Stanislav Petrov. Wellicht dat er nog geen belletje gaat rinkelen bij het horen van deze naam, maar wel wanneer je zijn bijnaam hoort: de Rus die de Derde Wereldoorlog voorkwam. Toen op 26 september in 1983 een waarschuwingssysteem aangaf dat vijf intercontinentale raketten vanuit de Verenigde Staten onderweg waren naar de Sovjet-Unie stond Petrov voor een lastige keuze: de waarschuwing serieus nemen of als vals alarm rapporteren?
Hij deed het laatste en dat is maar goed ook. Als hij zijn superieuren een Amerikaanse aanval had gemeld, kon de Sovjet-Unie een volledig nucleaire tegenaanval tegen de VS inzetten met alle gevolgen van dien. En zo is de wereld nog een paar keer aan een nucleaire aanval ontsnapt. Een lijstje bijna-kernoorlogen.
Oktober 1962
Sovjetleider Nikita Chroesjtsjov besluit kernraketten op Cuba te stationeren, waarop de VS een militaire blokkade van het eiland afkondigen. Bij de daaropvolgende confrontatie tussen de twee grootmachten, die als de Cubacrisis de geschiedenis ingaat, balanceert de wereld twee weken lang op het randje van de totale vernietiging.
Oktober 1973
Tijdens de zogenoemde Jom Kipoeroorlog wordt het Egyptische leger door de Israëliërs dusdanig in het nauw gebracht dat de Sovjet-Unie dreigt militair in te grijpen. Voor de Verenigde Staten is dat reden om DEFCON 3 af te kondigen, de hoogste staat van paraatheid in vredestijd. De Russen nemen dit hoog op en overwegen een nucleaire mobilisatie, maar zien daar op het laatste moment vanaf.
2 november 1983
De Sovjet-Unie interpreteert de NAVO-oefening Able Archer, die rond het scenario van een atoomaanval draait, als een rookgordijn voor een echte first strike. De Russische kernraketten staan acht dagen op scherp.
25 januari 1995
De lancering van Noorse raket met instrumenten om het poollicht te onderzoeken, doet alarmbellen afgaan in Moskou, omdat de Russen de verplichte aankondiging kwijt zijn geraakt. President Boris Jeltsin zit al met de geactiveerde kernwapenkoffer op schoot, als blijkt dat de raket niet op Russisch grondgebied zal neerkomen.
Tekst: Bruno van Wayenburg
Lees ook:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!