We verspillen met zijn allen best wat voedsel per dag, maar dat blijken vooral resten van gezonde maaltijden te zijn.
Terwijl iedereen steeds gezonder gaat eten – of een poging doet tot – verspillen we steeds meer voedsel. Althans, dat is wat onderzoekers aan de University of Vermont stellen. De wetenschappers ontdekten een verband tussen het soort eten dat wordt verspild, namelijk een gezonde maaltijd met veel groente en fruit, en de hoeveelheid die wordt weggegooid, die steeds meer wordt.
Kwart maaltijden
De onderzoekers verzamelden onder andere data over de individuele voedselinname van meer dan 35.000 Amerikanen uit de National Health and Nutrition Examination Survey. De gegevens over verschillende soorten kregen zij van de US Department of Agriculture.
Tussen 2007 en 2014 gooiden Amerikanen per persoon gemiddeld 422 gram eten per dag (meer dan 150 kilo per jaar) weg en dat is een kwart van hun maaltijden die dag. Van de totale voedselverspilling komt 39 procent van fruit en groente, 17 procent van zuivel, 14 procent van vlees en 12 procent van graanproducten. Deze getallen vertegenwoordigen het eetbare voedsel, dus niet bijvoorbeeld bananenschillen, maar wel weer dranken.
Drie keer zo weinig
Dit zijn de waardes uit de VS. Nederlanders verspilden per persoon (in 2016) gemiddeld ‘slechts’ 41 kilo aan voedsel per jaar: ruim drie keer minder dan de Amerikanen, maar het is nog steeds een hoop. “In Nederland zijn het eigenlijk versproducten, zoals brood, zuivel, groente, fruit en vlees, die worden verspild”, vertelt Patricia Schutte van het Voedingscentrum. “In de VS staan alleen groente en fruit bovenaan.”
“Het percentage voor Nederland lijkt momenteel te dalen met nog vijftien procent”, zegt Toine Timmermans, programmamanager duurzame voedselketens aan de Wageningen University. “Dit is alleen nog niet statistisch significant. Hopelijk kunnen we er meer over zeggen als de volgende nationale steekproef wordt gedaan. Dat is naar verwachting in 2018.”
Duurzaamheid
De meeste onderzoeken naar duurzaamheid focussen zich op het aantal hectare land dat wordt gebruikt en de uitstoot van broeikasgassen. Naar de verspilling van geteelde producten wordt eigenlijk nooit gekeken, maar dat is juist wat dit nieuwste onderzoek wél heeft gedaan. In onderstaande afbeelding zie je per verbouwd product het percentage geoogste akkers dat is verspild: groentes en fruit staan duidelijk bovenaan.
Conrad et al. 2018
Voor zo’n dieet met veel groente en fruit worden minder akkers gebruikt, maar het laten groeien van de plantaardige producten zorgt vervolgens wel weer voor meer gebruik van pesticiden en sterkere vervuiling van grondwater. Delen daarvan zijn dus ook onnodig gebruikt als de producten worden weggegooid, waardoor het misschien toch niet zo duurzaam is als je zou denken.
“Voor zover ik weet is er in Nederland nooit een relatie gelegd met het soort dieet”, laat Timmermans weten. “Wel naar leeftijd, gezinssamenstelling en inkomen. Met name jonge gezinnen verspillen iets meer door onder andere drukke schema’s. De relatie naar inkomen is niet heel sterk.”
Houdbaarheid
Maar hoe komt het dat juist het gezonde voedsel wordt weggegooid? “Groente en fruit gaan snel in kwaliteit achteruit”, vertel Timmermans. “Veel consumenten weten ook niet goed hoe ze het goed moeten bewaren.”
Timmermans: “Ook portiegrootte speelt een grote rol: 25 procent van de verspilling zijn ongeopende verpakkingen, maar een flink deel zijn juist de restjes in verpakkingen. Daarnaast zijn we gewend aan dagvers en worden er ongeveer 800.000 broden per dag verspild. Ook gaan we te krap om met de ‘tenminste houdbaar tot-datum’. Yoghurt bijvoorbeeld, is na die datum vaak nog prima.”
Bronnen: PLOS ONE, Eurekalert, Live Science
Lees ook:
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!