Door het zuurstofniveau in de gaten te houden, kunnen piloten op tijd worden ingelicht als de cabinedruk wegvalt.

Als aan boord van een vliegtuig de druk plots wegvalt, kan er hypoxie optreden – zuurstoftekort waardoor inzittenden in slaap sussen. Als passagier is dat al onprettig, maar het laatste wat je natuurlijk wilt, is dat ook de piloten het bewustzijn verliezen. Om zulke ongelukken in de toekomst te voorkomen, heeft een onderzoeksteam van een Amerikaanse luchtmachtbasis een sensor ontwikkeld die het gevaar vroegtijdig signaleert en de bemanning waarschuwt.

Amper tijd

Het wegvallen van de cabinedruk is een zeldzaamheid, maar komt het voor dan kan de schade enorm zijn. Zo stortte in 2005 een vliegtuig boven Griekenland neer waarvan het verlies van de luchtdruk is aangewezen als de waarschijnlijkste oorzaak. 121 doden waren het tragische gevolg.

Vliegtuigen zijn weliswaar uitgerust met een zuurstofmonitor, maar die blijkt niet altijd toereikend. Tegen de tijd dat deze een serieuze afname van het gas signaleert, heeft hypoxie vaak al ingrijpende invloed gehad op de alertheid en het denkvermogen van de piloten. Het luistert zeer nauw; ook piloten speciaal getraind om hypoxie te herkennen hebben amper tijd om te anticiperen voordat bewusteloosheid zich meester van hen maakt.

Adem

De nieuwe sensor die op een luchtbasis in Ohio is ontwikkeld, moet aan die onzekerheid een einde maken. In plaats van het zuurstofgehalte in de cabine te monitoren, analyseert dit apparaat de uitgeblazen adem van piloten. Daarin houdt de sensor voortdurend de gehaltes in de gaten van zogenaamde vluchtige organische stoffen. Door gedurende de tests het zuurstofniveau te verlagen, waren de onderzoekers in staat de stoffen te identificeren die voortijdig duiden op hypoxie.

Het resultaat is een sensor die piloten in real-time informeert over dreigend zuurstoftekort, vóórdat het te laat is. Wie regelmatig met knikkende knieën het vliegtuig binnenstapt, kan dus iets opgeluchter ademhalen.

Bronnen: Journal of Breath Research, NewScientist

Beeld: FreeImages / CC BY 3.0