Met je telefoon genetische mutaties van een kankercel opsporen? Dan kan tegenwoordig met een tool die je bevestigt aan een telefoon.

Longkanker is longkanker en tuberculose is tuberculose zou je zeggen. Maar helaas; tumorcellen en bacteriën muteren zo snel dat ze zelfs binnen een soort verschillen van elkaar. Het zou dus mooi zijn als er een gepersonaliseerde behandeling zou bestaan voor patiënten met deze ziektes. Dat kan door het DNA van de ziektemaker te scannen. Maar daarvoor moet het monster wel naar een gespecialiseerd lab – een tijdrovend en duur proces.

Dat kan beter, dachten Zweedse en Amerikaanse wetenschappers. Ze hebben een apparaat ontwikkeld dat gekoppeld aan een smartphone ter plaatse DNA scant en analyseert.

Gloeiende vlaggetjes

Het apparaat bestaat uit een 3D-geprint kastje met daarin twee lasers, een witte LED, een lens en een filter dat de camera van een telefoon in een microscoop verandert. Er kan gebruik van worden gemaakt door eerst een monster te nemen van het aangedane weefsel van de patiënt. Vervolgens wordt dat monster behandeld met chemicaliën, zodat bepaalde genetische mutaties worden gekleurd. Vervolgens ziet de gekoppelde smartphone dan deze gloeiende ‘vlaggetjes’ en kan daaruit afleiden welke variant van een ziekte de patiënt heeft.

Hoogleraar Hans Morreau, tumorpatholoog, noemt de uitvinding een interessante ontwikkeling in het veld van de moleculaire diagnostiek van ziekte. “Nog niet eerder is data-analyse van genafwijkingen in menselijke tumoren gekoppeld aan mobiele telefonie. Een smartphone inzetten, is natuurlijk publicitair wel slim gekozen.”

Morreau zet wel vraagtekens bij bij het verkrijgen van de monsters. “Je hebt apart opwerkapparatuur nodig voor het verkrijgen van de benodigde tumorplakjes. Bovendien is dat monster vervolgens potentieel besmettelijk gevaar.” Kortom: niet zomaar jan en alleman kan zijn tumor op deze manier analyseren.

Derdewereldlanden

De onderzoekers hopen de smartphonetool snel op de markt te brengen. Het prijskaartje zal dan per stuk waarschijnlijk rond de 500 dollar liggen. Dat is een stuk goedkoper dan de microscoop die nu voor hetzelfde werk wordt gebruikt (zo’n 50.000 dollar).

De DNA-analyse-tool moet vooral handig gaan zijn op afgelegen locaties en derdewereldlanden, waar laboratoria niet erg voor handen zijn of veel geld vragen.

Bron: Nature Communications, Popular Science

Beeld: UCLA, Stockholm University, Uppsala Universities