‘Archimedes gebruikte geen spiegels, maar stoomkanonnen’

kijkmagazine

01 juli 2010 10:00

Het is een bekend verhaal: de Griekse wetenschapper Archimedes zette Romeinse schepen in de hens met spiegels. Maar volgens een Italiaanse techneut gebruikte hij een ander wapen.

De legende van Archimedes die met spiegels het zonlicht concentreerde op de vloot van de vijand stamt uit de vijfde of zesde eeuw na Christus. De veelzijdige Oude Griek zou op die manier tussen 214 en 212 vóór Christus de kolonie Syracuse (op Sicilië) tegen de Romeinen hebben verdedigd. Er zijn echter geen bronnen uit de oudheid die dat verhaal bevestigen.

De Italiaanse werktuigbouwkundige Cesare Rossi, werkzaam aan de Universiteit van Napels ‘Frederico II’, komt nu met een nieuw idee: een stoomkanon. Daarmee zouden holle kogels van klei zijn afgevuurd, gevuld met een mengsel dat leek op Grieks vuur. (‘Echt’ Grieks vuur werd naar verluidt pas in de zevende eeuw uitgevonden.)

Volgens Rossi’s berekeningen konden met deze kanonnen kogels van 6 kilo worden afgevuurd met een snelheid van 60 meter per seconde. Hiermee zou goed te mikken zijn op schepen die zich tot 150 meter van de kust bevonden.

Wat de historische bronnen betreft, noemde in elk geval Leonardo da Vinci bij zijn ontwerp van een stoomkanon Archimedes als bron. Verder zijn er verwijzingen in het werk van historicus Plutarchus en geneeskundige/filosoof Galen die volgens Rossi beter bij zijn idee passen dan dat van de spiegels.

Ook lijkt het de technicus moeilijk om een spiegel lange tijd op een bewegend oorlogsschip gericht te houden. Daarnaast stelt hij dat als je een schip op die manier in brand probeert te steken, dat zo traag gaat dat de opvarenden waarschijnlijk wel genoeg tijd zouden hebben om het vuur te blussen.

Bronnen: LiveScience

Beeld: Giulio Parigi