Bij het ontwikkelen van nieuwe medicijnen denk je niet meteen aan ruimtevaart. En toch gaat een Amerikaans bedrijf beide combineren.
Er worden jaarlijks voor miljarden aan medicijnen geproduceerd. Big business voor big pharma dus en geen reden om de fabricage anders aan te pakken. En toch heeft het Californische bedrijf Varda heeft een prototype gelanceerd van een satelliet waar buiten de dampkring medicijnen kunnen worden geproduceerd.
Varda’s “ruimtefabriek” werd gisteren door een SpaceX Falcon 9-raket naar boven gebracht en bereikte met succes zijn baan rond de aarde. Het ding heeft grofweg het formaat van een skippybal en hangt op een 1000 kilometer hoogte boven het aardoppervlak. De komende week worden de boordsystemen getest en dan kan een begin worden gemaakt met het produceren van bepaalde grondstoffen voor een HIV/AIDS-drug Ritonavir.
Lees ook:
Zwaartekracht buitenspel
Maar waarom zou je? Nou, zonder zwaartekracht zet je allerlei natuurkundige variabelen buiten spel waar op aarde lastig aan te ontkomen is. Er is geen onder of boven en dus veroorzaakt eventuele warmte die tijdens het productieproces ontstaat geen convectiestromen. En deeltjes in een vloeistof zinken bijvoorbeeld niet naar de bodem of klonteren niet samen. Onder die omstandigheden kun je bepaalde grondstoffen maken waarvan een kristalstructuur veel beter geordend is, een andere werking hebben, of op een andere manier toe te dienen zijn.
Krankzinnig
Volgens Varda is het niet de bedoeling om in de ruimte een complete medicijnfabriek op te zetten die de werkzame stoffen, bindmiddelen en allerlei toevoegingen meteen tot honderdduizend pillen per uur verwerkt. Het doel van de buitenaardse lab is om daar kleine hoeveelheden actieve ingrediënten te produceren die op aarde krankzinnige bedragen op kunnen leveren.
Om een paar voorbeelden te noemen van wat sommige grondstoffen kosten. De werkzame stof van het leukemie-immunotherapiemedicijn Blincyto levert 14,3 miljard dollar per kilogram op. Een litertje of zeven mRNA is genoeg voor alle (!) COVID-19 vaccins die Pfizer ooit heeft gemaakt. En die hebben het bedrijf in de afgelopen paar jaar meer dan 75 miljard dollar opgeleverd. Kortom: bepaalde grondstoffen in de ruimte produceren kan lucratieve handel zijn.
Extra proef
Overigens gaat de satelliet ook een test van een heel andere orde doen. Als alle proeven over iets meer dan een maand zijn afgerond, valt de satelliet terug naar de aarde. Het bedrijf heeft voor dat deel een deal gesloten met het Amerikaanse leger. Tijdens de val krijgt de satelliet een snelheid van Mach 25, dus 31.000 km/u. Eenmaal in de atmosfeer wordt hij afgeremd, maar hij zal tot ongeveer 40 kilometer hoogte een snelheid houden van zo’n 6200 km/u (Mach 5). En dat is voor de onderzoeksafdeling van defensie een mooie gelegenheid om bepaalde aspecten van hypersoon vliegen te bestuderen.
Beeld: Varda