Nieuwe diabetesbehandeling biedt voorzichtig hoop

Laurien Onderwater

25 oktober 2018 15:59

diabetes suikerziekte

Door het slijmvlies in een deel van de dunne darm weg te branden, zou het lichaam van diabetespatiënten weer gevoeliger voor insuline worden.

Volgens het Diabetes Fonds zijn circa 1,1 miljoen Nederlanders gediagnosticeerd met diabetes, waarvan negentig procent type 2 heeft. Mensen met dit type zijn ongevoelig (geworden) voor insuline, een hormoon dat in de alvleesklier wordt aangemaakt en de bloedsuikerspiegel verlaagt. Een ongevoeligheid voor insuline leidt tot een te hoge bloedsuikerspiegel met alle gevolgen van dien. En dus moeten diabetespatiënten insuline spuiten, wat geen pretje is.

Een team van artsen van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum (UMC) biedt diabetespatiënten voorzichtig hoop. De onderzoekers hebben een nieuwe behandeling ontwikkeld die het spuiten van insuline mogelijk overbodig maakt.

Lees ook: ‘Drink dagelijks drie koppen koffie, dan leef je langer’

Dunne darm

Bij de nieuwe behandeling branden artsen het slijmvlies weg in een deel van de dunne darm, de twaalfvingerige darm genaamd. In dit stuk darm van 20 tot 25 centimeter (wat gelijk staat aan 12 vingerbreedtes, hence the name) komt de voedselbrij uit de maag terecht.

Het wegbranden van het slijmvlies doen de artsen door een dun ballonnetje in de dunne darm van de patiënt te brengen. Vervolgens wordt de ballon gevuld met warm water, en door die hitte brandt het slijmvlies weg.

De onderzoekers waren vorig jaar al met de therapie begonnen bij 67 patiënten (waarvan er elf uit Nederland kwamen). Wat ze na het wegbranden van de slijmvlieslaag in de twaalfvingerige darm zagen, is dat binnen twee weken zich een nieuw slijmvliesmembraan ontwikkelde.

Dit leidde tot een verbetering van de gezondheid van de patiënt; de bloedsuikerspiegel was verlaagd. Zelfs een jaar na de behandeling bleek dit bij 90 procent van de proefpersonen nog steeds het geval te zijn, meldt The Guardian. De mensen moesten nog wel dagelijks medicijnen slikken, maar hoefden geen insuline te spuiten.

Maagomleiding

Het team kwam natuurlijk niet zomaar op het idee om het slijmvlies in de twaalfvingerige darm te verwijderen. Hun aandacht werd ernaar getrokken toen duidelijk werd dat mensen met obesitas – die vaak diabetes type 2 hebben – geen last meer hebben van de aandoening na een maagomleiding, soms zelfs binnen een week na de operatie al.

De verklaring zit hem in het feit dat bij een gastric bypass de dunne darm wordt omgeleid (zie illustratie). Daarom begonnen de onderzoekers te denken dat de twaalfvingerige darm een belangrijke rol moet spelen in de ziekte. Door dat deel van de dunne darm te ontzien (door het wegbranden van het slijmvlies), lijken de klachten weg te gaan.

Hoe dat precies kan, weten de Amsterdamse wetenschappers nog niet. Gedacht wordt dat er een verband is tussen de opname van voedingsstoffen door het slijmvlies in de dunne darm en de ontwikkeling van insulineresistentie bij mensen met type 2 diabetes.

Maar dat wil het team verder gaan uitzoeken, voordat ze daar zeker van kunnen zijn. Ook wordt er een tweede, grootschaliger onderzoek opgezet met honderd internationale patiënten om de resultaten van de behandeling te kunnen bevestigen.

Bronnen: The Guardian, De Volkskrant

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!